Wat een weertje! Frisse lucht, warme zon, weinig wind. De lentebollen schieten de grond uit, de koolmezen tetteren erop los, de ganzen paren, de eksters nestelen, de spechten roffelen, de aalscholvers kleuren wit. Nou ja, hun gezichten en heupvlekken dan toch.

Ze zijn er altijd vroeg bij, die alen. (Doorgewinterde vogelaars korten hun dierbaren vaak af. Grutto’s worden grutten, burgemeesters burries, zilvermeeuwen zilvers, bladkoninkjes blako’s, gierzwaluwen giertjes, scholeksters schollies en aalscholvers alen of alies.) …

Lees Meer Lees Meer

Als ik de websites van welk miljardenbedrijf ook open, zie ik hoopvolle berichten: ‘Wereldleiders in duurzaam staal’ (Tata-steel), ‘Nu kan je de hele dag vega goed bezig zijn’ (Shell). ‘Everything we do starts with People. Planet. Paint.’ (AkzoNobel). ‘…met nieuwe labels op verpakkingen voedselverspilling tegen’ gaan (Unilever). Greta Thunberg is er niets bij.

Ook Albert Heijn redt de wereld, om te beginnen de insecten. Het laatste initiatief van de supermarkt: insectenhotels. Trouwlezer, natuurkenner en fotoleverancier van het Natuurdagboek Jeanette Essink wees me erop: bij haar in de buurt zag ze er drie met het kruidenierslogo. …

Lees Meer Lees Meer

Soms kom ik oesterzwammen tegen. Die groeien dan op een dode boom of een houten paal. Sommige mensen zouden ze plukken, maar de meesten vinden paddenstoelen pas lekker als ze in plastic verpakt uit een winkel komen. Zelf pluk ik ze trouwens niet, om een andere reden. Ik vind ze te mooi om te plukken.

Oesterzwammen zijn behalve lekker en prachtig ook bijzonder. Nu blijken alle organismen bijzonder te zijn, als je je verdiept in hun leefwijze, voor zover die bekend is. Wat ik niet voor wonderbaarlijke samenwerkings- en elkaar-dwars-zit-relaties ik in de weekdierenwereld tegenkwam, toen ik mijn boek over schelpen schreef! Maar nu verwonder ik me over de oesterzwam. Die heeft niets met schelpdieren te maken, ook niet met oesters. Ze heten oesterzwam omdat ze op oesters zouden lijken. …

Lees Meer Lees Meer

De kap van 36 bomen in het roekenbos te Maassluis is geschorst door de Rechtbank Rotterdam. De kapvergunning was vorig jaar verleend, voor een sporthal met parkeerterrein. De plaatselijke natuurstudiegroep Natuurlijk Waterweg-Noord had de kapvergunning aangevochten. De rechter deed onlangs versneld uitspraak, om te voorkomen dat de gemeente Maassluis nog snel even de bomen zou kappen: een vaker door overheden gebruikte tactiek (van de verschroeide aarde) om ruim baan te maken voor asfalt. …

Lees Meer Lees Meer

Bij eb vlijt het zich op de drooggevallen wadbodem, bij vloed wuift het als een onderwaterweide in de stroming. Groot zeegras is een kraamkamer van vissen en andere zeedieren, legt slib en CO2 vast, beschermt de kust tegen stromingen. Daarbij was het een natuurlijke grondstof voor matrassen – ik heb er zelf op gelegen als kind. Het is kortom, doodzonde dat het uit de Waddenzee verdween. Maar nu keert het terug! …

Lees Meer Lees Meer

In diverse media kwam ik de alarmerende tijding tegen dat de elzen al bloeiden en dat astmalijders zware tijden kenden. Ik sta open voor onheilstijdingen, al vraag ik me eerst af of ze aannemelijk zijn. Ja, klimaat enzo. Maar ik zie altijd in november al elzenkatjes.

Misschien dat ze deze winter eerder stuifmeel verspreiden dan anders, dat zou kunnen. Of dat ook de wilgen en hazelaars onder de noemer elzen geschaard worden, want dier eerste katjes zijn ook al lang gesignaleerd. Ik weet het niet, maar ik kom uit een familie van astmatici en die heb ik tot nu toe weinig met betraande ogen en rode neuzen gezien. Afkloppen. …

Lees Meer Lees Meer

Voor het slapen gaan zwieren roeken, kauwen en spreeuwen nog even door de avondlucht. Dan strijken ze neer in de bomen of, spreeuwen, in een rietveld. Voor hun veiligheid vertrouwen ze waarschijnlijk op hun aantal en hun hoge of natte rustplaats, en nemen de opvallendheid van hun gezwerm voor lief.

Veel andere zangvogels schieten tegen de avond schielijk een boomkruin of nestkast in. In de schemer valt dat nauwelijks op. Maar regelmatig zie ik vogels ook bij daglicht reeds plaatsnemen in een boom, om de nacht af te wachten. Kennelijk hadden ze een goede dag en hoeven ze niet meer te eten om de lange winternacht warm door te komen. …

Lees Meer Lees Meer

In mijn tuin komen de aronskelken op. Aronskelken hebben op kelken lijkende bloemen, die zijn genoemd naar de oudtestamentische Aäron, grote broer van Mozes. Aan Aärons staf zou de bloem van een aronskelk ontsproten zijn. Gandalf is er niets bij!

Of er aronskelken in de Sinaï zijn, weet ik niet. Maar in mijn tuin tieren ze zo welig, dat ik het overdreven begin te vinden. Mijn kleine tuin is verdeeld in het hooiland en het bos. Het bos bestaat uit een appelboom en wat heesters. De bosbodem is bedekt met aronskelken. In de zomer sterven de bladeren af en wordt de bodem kaal. Wel vormen de planten dan feloranje bessen op rechtopstaande aren. Die bessen zijn het gevolg van een bestuiving door vliegen, die de plant met het oog op verhoging van de succeskans een dagje opgesloten houdt in de bloem. Bedekt met stuifmeel wordt de vlieg vrijgelaten. …

Lees Meer Lees Meer

Schreef ik gisteren over vroege vogelzang, koelde het prompt af, tot nachtvorst en sneeuw aan toe! De winterkoninkjes en roodborstjes lijken zich daar weinig van aan te trekken, zo driftig als ze door de tuin scharrelen. Kou op zich is niet het grootste probleem voor vogels; als ze maar genoeg te vreten hebben om zich warm te stoken. Krijgen wij mensen het buiten al koud, vogels koelen sneller af vanwege hun geringe omvang. En dat terwijl ze met een lichaamstemperatuur van 41 graden vier graden warmer moeten blijven!

Vreten dus; hoe kleiner de vogels, des te kwetsbaarder. Winterkoninkjes moeten als ze ’s morgens in actie komen, gauw eten. En ze kunnen in de avondschemer ook beter iets eten. De nacht duurt lang. Winterkoninkjes slapen weleens in een nestkastje, soms met meerdere tegelijk. Roodborstjes doen dat vast ook, al heb ik dat zelf nooit gezien. Ik zie ze zich soms wel in een boom terugtrekken, liefst een groene: conifeer, hulst of een met klimop begroeide loofboom. …

Lees Meer Lees Meer

Van mij mag u overal grappen over maken, maar wees tegen vogelaars terughoudend met sommige vogelgrappen. Niet omdat vogelaars zo serieus zijn of geen zelfspot kennen – in dat opzicht zijn ze net gewone mensen. Wel omdat ze die grappen al 73 keer gehoord hebben.

Vooral de buurmannen en zwagers op verjaardagen zijn berucht. Na de coming-out als vogelaar zeggen die verwachtingsvol grijnzend: ‘slavink!’ of ‘blinde vink!’ De gevorderde grappenmaker voegt daar de ‘schijtlijster!’ aan toe. Ik glimlach dan toegeeflijk en antwoord met ‘vergeet de luistervink niet’. Die kan rekenen op instemmend gegrinnik. Zwager en buurman hebben er weer een vink bij. In een recalcitrante bui opper ik ‘de hummus’. Die vat men na enig nadenken op als humus. Kennelijk is de Midden-Oosterse kikkererwtenpuree niet algemeen bekend. De hum(m)us snoert de melige monden. Aan Vietnamees en Panamees hoef ik niet te beginnen. …

Lees Meer Lees Meer