De gerepte noordpool – het natuurreisdilemma
Moet ik de Noordpool met rust laten of er met een groep natuurliefhebbers naartoe?
De rubberboot spuit naar een kiezelstrandje. De toppen van ijsbergjes steken uit de gladde, blauwe zee. Een zwemmer duikt reikhalzend op. Hij lijkt een besnorde kerel met een grijze badmuts, maar het is een baardrob, een zeehond met een snuit als een borstelwagen. …
Spitsbergenreis 28 aug. – 4 sept.
Momenteel is er een expeditie gaande rond Edgeøya in Zuidoost-Spitsbergen. Bioloog Maarten Loonen heeft de trip georganiseerd. Loonen doet al jaren elke zomer onderzoek op Spitsbergen naar de ecologie van onder meer ganzen en Noordse sterns.
Op het gepantserde schip Ortelius zijn tientallen onderzoekers aangemonsterd, die op Edgeøya allerlei aspecten van natuur, milieu, landschap en klimaat in kaart brengen. Volgende week keren ze terug en dan los ik hen af. …
Spitsbergse ijsbeerreis met kust in de opruiming
Het ijs knispert, een zacht geluid dat hoorbaar is omdat het zo stil is. Windstil, geluidsstil. Het water in de baai ligt er roerloos bij tussen een geel-met-groene wand van steile bergen. In hun plooien liggen witte slierten sneeuw van vorig jaar. Op hun kruinen en schouders is verse sneeuw gevallen. Donkere wolken schuiven er traag overheen. Ze zien er dreigend uit, maar krijgen een allengs fellere gouden rand. Dan knipoogt de zon er tussendoor. De zon staat laag. De zon staat altijd laag in Spitsbergen. …
Met de kinderen naar Costa Rica

‘Kijk, die staarten!’ roept zoon van 11. Zijn zus van 15 hurkt en maakt lokkende handbewegingen met gestrekte arm. Dat werkt. De neusberen komen zo gretig op haar af, dat ze terugdeinst. Onze bus stopte meteen toen de chauffeur en reisleider een groep coati’s in de berm zagen. Coati’s ofwel witsnuitneusberen zijn forse wasberen met een lange, bleke neus. Ze steken hun witsnuitneuzen graag in andermans zaken. Vanuit de bossen schuimen ze de randen van de mensenwereld af op zoek naar hapjes. Mensen voeren ze, al is dat verboden. In enthousiaste buien steken de dieren hun lange staart recht omhoog. Zodat we in de berm omringd worden door staarten, allemaal omhoog, als vlaggetjes op kinderfietsjes.

In de kerstvakantie met de kinderen naar de tropen. Waar moet een mens zijn CO2-quotum anders mee vullen? De reisbrochures op internet beloven vulkanen, jaguars en quetzals. Het land is Spaanstalig en veilig. Ik organiseer mijn reizen altijd zelf. Maar het is hoogseizoen en ik zie me al met de kinderen in het donker voor een overboekt hotel staan, terwijl de laatste bus weg is en er een tropische donderbui losbreekt.
Reisorganisatie Koning Aap biedt familiereizen, ja zelfs puberreizen aan, met kinderen in de lastige leeftijd. Maar de puberreis vervalt. Ik boek toch. Een dure grap van ruim tweeduizend euro per persoon, het is tenslotte kersttijd. Een los vliegticket kost 1700, dus voor vierhonderd euro krijg je er twee weken transport bij, onderdak en een gids. …
De sont die een fjord is

Ittoqqortoormiit is met zeshonderd inwoners één van de twee grotere plaatsen aan de oostkust van Groenland. In het Deens heet het Scoresbysund, net als de zeearm waaraan het ligt. Die steekt driehonderd kilometer landinwaarts.
Sund is Deens voor sont. Een sont is een zee-engte die niet doodloopt. Een fjord loopt wel dood. De Scoresbysund is een fjord, maar zijn Deense ontdekker William Scoresby jr. dacht dat Groenland een eilandenrijk was, waar de zeearm dwars doorheen reikte. De walvisvaarder en ontdekkingsreiziger gaf de baai in 1822 niet zijn eigen naam, verklaarde hij in zijn scheepsjournaal, maar de naam van zijn vader William Scoresby sr. Senior joeg eveneens achter walvissen aan. Junior voer eerst mee met zijn vader, later op een eigen schip.
Koos Dijksterhuis
(Nutteloze kennis, 4.3.14 in Trouw)
Naar Spitsbergen juni 2014
Koos vaart op de Ortelius naar Fair Island, Mousa, Jan Mayen en Spitsbergen.
Wilt u ook naar Spitsbergen? http://www.oceanwide-expeditions.com/ ovv lezersreis met Koos.


















Naar Spitsbergen juni 2013
Koos vaart op de Plancius naar Fair Island, Mousa, Jan Mayen en Spitsbergen, met 65 Trouw-lezers…

Foto Koos Dijksterhuis
De buurvrouw
Mijn buurman Shirin vraagt me op de thee. Ik woon sinds een jaar in Noordwest-Pakistan, voor het eerst betreed ik zijn tuin. Het ruikt er naar houtskool en naar geit. Zijn drie zonen staan in een rij opgesteld en schudden me de hand. Ik schat hen rond de twintig. Een iets jongere dochter staat in de deuropening van het huisje. Ze glimlacht en trekt langzaam haar sluier over haar prachtige gezicht, waarna ze in de schaduwen achter zich verdwijnt. Twee peuters bekijken me nieuwsgierig, veilig opgesteld achter de stoel van een oude vrouw, vermoedelijk hun oma.
“Mijn vrouw,” zegt Shirin. Het besje glimlacht, ze heeft nog best veel tanden. Shirin zelf heeft er minder, en die hij heeft zijn bruin. …
Zeilen tussen ijsbergen en walvissen

Eind mei ga ik een week zeilen op de honderd jaar oude, gemoderniseerde driemaster Rembrandt van Rijn. Dat alleen al lijkt me een belevenis. Ik heb nog nooit op een driemaster gevaren. Het kraken van het schip, het klotsen van het water, het bonken van het ijs! Want we zeilen langs de kust van Groenland. Daar ben ik wel eens geweest. Er zijn riviermondingen waar bevroren rivieren stukje bij beetje afbreken en met gebulder in zee storten. De nieuwe ijsbergen plonzen in zee en drijven weg. Wij zullen tussen die ijsbergen doorzeilen. Ik heb nog nooit gezeild, maar dat geeft niks, ik ben passagier. …