Koos Dijksterhuis

’s Zomers is noordwesterstorm zeldzaam. Dat zo’n noordwester samenvalt met springvloed is helemaal bijzonder. Eind augustus vindt zulks plaats en bevind ik me op Schiermonnikoog. Ik heb een wandelafspraak met een dame die onder de naam Moedertje Groen over natuur schrijft en die zich verknocht heeft aan Schiermonnikoog. Belust op sensatie tijgen wij naar de noordwestkant van het eiland. Daar storten wind en zee zich op het strand. De vloed verovert het zand zo snel, dat we soms voor de golven uit moeten springen. We lopen langs de duinrand vier kilometer naar het noordoosten. …

Lees Meer Lees Meer

Ging ik gisteren naar de oost-, vandaag bezoek ik de westpunt van Schiermonnikoog. ’Om de west’, zei mijn vader dan. Tot voor kort sleet het eiland aan de westzijde, maar tegenwoordig lijkt het er aan te groeien. De boot naar Schiermonnikoog vaart onder het Rif langs, de vlakte aan de zuidwestkant. Het Rif is weids en verlaten. Ik wandel er blootsvoets, want zelfs bij eb is het er nat en modderig. Ik zag de begroeiing er in twintig jaar veranderen van kaal met zeekraal naar een bloeiende kwelder vol lamsoor. Een eind naar het noordwesten vormt een strandwal van zandduintjes de grens tussen Waddenzee en Noordzee. …

Lees Meer Lees Meer

Op een zomerdag neem ik de van dagjesmensen uitpuilende boot naar Schiermonnikoog. In ons huisje haal ik een barrel uit de schuur, pomp de banden op, en zet koers naar het verre oosten.

Ik kruis via de Reddingsweg het eiland en rammel over het Waterstaatpad naar paal 10, vanwaar ik zes kilometer onder de duinen langs ploeter. Een smal en hobbelig spoor, vaak glibberig en anders mul, door duindoorns (een wonder dat ik geen lekke band krijg) en diepe geulen. Parnassia, ogentroost, duizendguldenkruid en goudknopje wuiven me toe in een briesje. Ik had beter langs de waterlijn kunnen fietsen, want het is eb en de oostenwind stelt niets voor. Langzaam schuif ik voorbij het baken van Willemsduin, dat zich soms tussen de duinen door laat zien. Paal 14. …

Lees Meer Lees Meer

Onlangs noemde ik viltige basterdwederik in één zin met haagwinde, waarmee de wederik geassocieerd dreigde te worden met een wurgende woekeraar. Dat leverde een reactie op van een lezer, die me wees op de onderschatte geneeskracht van de basterdwederik. Twee koppen viltige-basterdwederikthee per dag, en al uw blaas- en prostaatklachten verdwijnen. Echt iets voor een middelbare vent als ik; nooit meer nadruppen! …

Lees Meer Lees Meer

Wespendieven zijn roofvogels van het formaat buizerd, en – zeker jonge – lijken ook op buizerds. Maar dat lijkt eerder mimicry te zijn dan verwantschap. Wespendieven zijn meer verwant aan wouwen dan aan buizerds. Het zou kunnen dat de gelijkenis op buizerds marters en haviken afschrikt, hoewel ik regelmatig hoor dat wespendieven ten prooi vallen aan een havik. Buizerds ook trouwens. Maar dat zullen haviken pas doen als gemakkelijker prooien als duiven schaars worden.

Onlangs cirkelde er een prachtige wespendief over ons huis. Ik heb vaker een wespendief boven de bebouwde kom gezien, al cirkelen daar veel vaker buizerds. Ga op een warme nazomermiddag eens op je rug in het gras liggen en speur de hemel af. Niet in de zon kijken. Er zullen ongetwijfeld stippen en streepjes te zien zijn – vogels. Meeuwen, maar grote kans dat er ook buizerds tussen zitten. Of ooievaars. Al die grote vogels maken gebruik van thermiek: warme lucht die omhoog kringelt en die de zwevende vogels optilt. …

Lees Meer Lees Meer

Toen ik als veertienjarige bij de Algemeen Christelijke Jeugdbond voor Natuurstudie kwam, verzamelde ik al jaren schelpen. Vogels vond ik ook mooi, maar zeeschelpen vond ik het leukst. Op de eerste excursie van de ACJN, naar Flevoland, twee keer twintig kilometer fietsen, stegen vogels in voorkeur. Op de tweede excursie, naar Loosdrecht, twee keer dertig kilometer fietsen, haalden vogels de schelpen voorkeursgewijs in. Pas toen ik de jeugdige bondsleeftijd decennia achter me had, haalden mijn interesses in andere soortgroepen, zoals met insecten en planten, hun achterstand in. Maar de kiem daarvoor werd gelegd in die jeugdige natuurclub. …

Lees Meer Lees Meer

Elk jaar in augustus sturen enkele lezers me foto’s van een kleine maar fraaie, driehoekige vlinder. Het lijfje is zwart met dunne, witte dwarsstrepen; zoals veel wilde bijen hebben. Purper zijn de bovenvleugels, zwart de ondervleugels, elke vleugel versierd met een geel vierkant, en het geheel afgezoomd met gele franje. …

Lees Meer Lees Meer

Toen we net verhuisd waren, liepen we een uur door onze nieuwe leefomgeving. In de verte zagen we een dode boom met een nest. Er zat een valkje bij, te ver om goed te zien. Het kon een boomvalk zijn, maar was waarschijnlijk een torenvalk. Torenvalken zijn veel algemener en hadden we al zien bidden. Bidden is klapwiekend in de lucht hangen, om de grond af te speuren op prooien. Boomvalken bidden bijna nooit.

Later ontdekten we een langere wandelroute, met een wijde boog om die dode boom. De boom was nu van kleinere afstand te zien, maar er zaten nooit valken bij. Kennelijk beviel het nest niet. Of zou er al een vroeg broedsel zijn uitgevlogen? In de buurt jaagden wel torenvalken. Ook dichterbij huis was een stel torenvalken actief in een afgelegen bosje. …

Lees Meer Lees Meer

Hoewel het al een tijdje droog is, op een enkele bui na, schuift de tijd door de zomer richting herfst. In de natuur blijkt dat uit allerlei verschijnselen, waarvan een van de opvallendste het uit de grond schieten van paddenstoelen is. In augustus verschijnen vaak allerlei soorten, als het vochtig genoeg is. In bossen droogt de bodem, ondanks de massale verdamping via de boombladeren, niet zo gauw uit. De brandende zon bereikt de grond niet, en daar poppen nu allerlei gelige, vlekkerige zwammen op. …

Lees Meer Lees Meer