Eén van de wonderlijkste vogels die we in Costa Rica zagen, vond ik de Montezuma Oropendola. Felgekleurde, vrij grote vogels, die met veel lawaai bakkeleien en in groepen door de bomen ravotten. Een soort kraaien leken ze me. Maar het waren wevers, ze vlechten grote nesten die met enkele tientallen bijelkaar in een boomkruin hangen. Gids Luc Delvaux wist hun naam: Montezuma Oropendola. Okee, en in het Nederlands? Ook Montezuma Oropendola.

Oropendola betekent iets als gouden pendule, en daar zal hun knalgele staart wel de oorzaak van zijn. Montezuma was een Aztekenkoning die het Aztekenrijk in Midden-Amerika uitbreidde. De naam betekent ‘boze koning’. Het uitbreiden van rijken klinkt in geschiedenisboeken als een heldendaad, maar betekent meestal een slachtpartij.

Er was nog een Aztekenkoning die Montezuma heette. Ook hij was een boze die het rijk uitbreidde. Totdat conquistador Hermán Cortés uit Spanje kwam. De Azteken zagen hem als god van de vernietiging. Koning Montezuma wilde hem afschepen met goud, maar toen Cortés goud zag, was hij niet meer te houden en werd het Aztekenrijk vernietigd, precies volgens de voorspelling. Voorspellingen roepen hun eigen uitkomst soms op. Helaas geldt dat niet voor weersvoorspellingen.

Waarom de vogels Montezuma heten, weet ik niet. Misschien werden ze boos gevonden vanwege hun schelle, niet zo oorstrelende gekrakeel. Hun brutale gedrag werd misschien als overheersend beschouwd. Of misschien werd zijn gouden staart met de Azteken geassocieerd. Hoe dan ook werd de vogel ‘boze koning met de gouden pendule’ genoemd.

Montezuma oropendola’s eten vruchten, bessen, noten, bloemen en insecten. Hun eieren en kuikens worden door apen en boomslangen gegeten. Of een kolonie van tientallen schreeuwerds de eierrovers verjaagt of juist lokt, is onbekend.

(Natuurdagboek 25 april 2014)