Dijksterhuis Archieven - AABC journalistiek & tekst

Achtergrondgeluiden van spreeuwenwerk

Koos Dijksterhuis 28 juli 201427 juli 2014 Natuurdagboeken op dijksterhuis.net

Eindelijk heb ik Spreeuwenwerk gezien, een film van Jan Musch en Tijs Tinbergen over het onderzoek naar spreeuwen dat broer Joost Tinbergen deed op Schiermonnikoog. De film is van 1983 maar afgezien van een fossiele commodore-computer en het geheel ontbreken van mobiele telefoons doet hij helemaal niet gedateerd aan. Helemaal niet? Toch wel. De film begint nog niet of op de achtergrond roepen een koekoek en een grutto. Er is gefilmd bij de Herdershut, aan de rand van de polder waar begin jaren ’80 grutto’s nog algemeen waren. Soms klinkt er ook een kievit, regelmatig roepen scholeksters hun (bon)’te piet’, maar vooral grutto’s roepen de hele film door op de achtergrond. Het prachtige gewiet en ‘o grut, o grut’ vulde de lentelucht en in Spreeuwenwerk is het als achtergrondgeluid bewaard gebleven. (meer…)

Picknicken op de orchideeën

Koos Dijksterhuis 25 juli 20149 september 2016 Natuurdagboeken op dijksterhuis.net

Voorzichtig liepen we langs de duinvallei. Bloemgewijs is het één van de mooiste duinvalleien van Schiermonnikoog, Nederland, Europa. Er groeien rondbladig en klein wintergroen, minstens vier orchideeënsoorten, parnassia, stofzaad, vleugeltjesbloem en nog veel meer. Echt zo’n zeldzame plek, waar je niet zomaar overheen gaat stampen. Er ligt een zandpad dwars doorheen. Dat ligt er al jaren. Vroeger tussen hekken, maar in het kader van de openstelling zijn die al lang weggehaald. Openstelling is het toverwoord in het natuurbeheer. Bijna alle natuurgebieden zijn opengesteld, tot de kwetsbaarste parels aan toe. De openstelling van zulke parels ging hand in hand met een krimp van het ook al zo vaak genoemde draagvlak. Geen wonder, wie doneert voor natuurbescherming, doneert niet voor picknickplaatsen. (meer…)

Heksenkruid duivelskruid

Koos Dijksterhuis 24 juli 201420 juli 2014 Natuurdagboeken op dijksterhuis.net

Doornappel, vrucht. Foto Koos Dijksterhuis

Vorige week had ik het over de doornappel, wiens bloemen ‘s nachts geuren. Een lezeres mailde me dat ze net zo’n plant had gekocht in een tuincentrum. “Daar heet de plant Datura. Wie heeft er gelijk?”

We kunnen gerust spreken van een win-win-situatie. Beiden hebben gelijk. De plant heeft nog meer Nederlandse namen. Datura is de wetenschappelijke naam. Althans van het plantengeslacht waartoe de doornappel behoort. De bekendste datura-soort is Datura stramonium. Datura’s zijn nachtschades, net als aardappel, aubergine, paprika, tomaat en bitterzoet. Dat zijn giftige planten, al zijn de vruchten soms niet giftig maar zelfs alleszins eetbaar. Van doornappels zou ik niet eten. Is het hapje niet dodelijk, dan krijgt u er gegarandeerd hevige hallucinaties van. (meer…)

Het dieproze van kattenstaarten

Koos Dijksterhuis 23 juli 201420 juli 2014 Natuurdagboeken op dijksterhuis.net

Grote kattenstaart. Foto Koos Dijksterhuis

Half juli is het alweer, de zomerbloemen bloeien. Veel ervan zijn roze of lila, vooral aan het water. Wilgenroosje, harig wilgenroosje, bosandoorn, moerasandoorn, watermunt en als laatste maar zeker niet minste de kattenstaart. Pardon: de grote kattenstaart, zoals ie officieel heet. Zijn dieproze bloem kan op een stengel van meer dan een meter staan. Maar zonder concurrentie van andere ruigteplanten en op armere grond blijft de plant laag. Ooit zette ik er twee achter ons huisje op Schiermonnikoog en die bloeien daar nu volgens planning ieder jaar. De één is knie-, de ander enkelhoog. (meer…)

Minuscule avonturen

Koos Dijksterhuis 22 juli 201420 juli 2014 Natuurdagboeken op dijksterhuis.net

Zevenstippelig lieveheersbeestje, kever en larve (bij bladluizen). Foto Jeanette Essink

Laatst las ik in de zaterdagkrant een korte bespreking van Minuscule, die een ‘natuurfilm’ werd genoemd. Met zoon was ik net naar Minuscule geweest. Dat is een animatiefilm, gemonteerd in een decor van echte bergen, dalen en cultuurlandschappen. Schitterend gemaakt en nog spannend ook, voor jong en oud.

Minuscule slaat op de schaal van de insectenwereld, waarin een trommel suikerklontjes de proporties van een vrijstaande woning heeft. Als een groepje mieren op een plotseling verlaten picknickplek zo’n suikertrommel vindt, nemen ze hem mee naar huis. Dat wordt een onderneming à la Fitzcarraldo die zijn stoomboot meezeulde over de Andes. De goede mieren worden belaagd door de ingemene mieren van een vijandelijk volk, maar krijgen hulp van een jong lief heersbeestje dat zijn ouders kwijtraakte. (meer…)