Koos Dijksterhuis

2024 is door de Zoogdiervereniging uitgeroepen tot het jaar van de hermelijn. De laatste keer dat ik een hermelijn zag is twee jaar geleden. Ik kan me vier hermelijn-waarnemingen herinneren. Daarvan betrof het één keer een hermelijn in witte wintervacht met zwarte staartpunt. Elk zwarte streepje in de kraag van Willem Alexanders jas is een dode hermelijn.

Ik heb lieden horen zeggen dat hermelijnen bestreden moeten worden vanwege de weidevogels. Weidevogels zijn door intensivering van de landbouw uit grote delen van het boerenland verdwenen. Ze trekken zich terug in voor hen beheerde enclaves. Daar trekken ook hermelijnen en andere roofdieren naartoe, omdat die elders nauwelijks nog te eten hebben. …

Lees Meer Lees Meer

In de jaren ’70 werd het scharrelei geïntroduceerd. Consumenten maakten zich zorgen over het dierenleed in de intensieve veehouderij en de sector sprong handig in dit scharrelgat in de markt.

Het scharrelei is dek ik de succesvolste consumentenactie ooit. Het veroverde een marktaandeel van dertig procent. Voor zeventig procent van de eieren werden kippen als vanouds gemarteld. Overvolle hokken in loodsen, afgebrande snavels, afgeknipte vleugels, en een leefomgeving op hellend gaas waar de poep doorheen viel en waar de eieren van afrolden in verzamelgoten.

Zo bleven de eieren lekker schoon, wat de consument prefereerde boven met kippenmest en veertjes besmeurde eieren. Scharreleieren waren lastiger schoon te krijgen, maar kipvriendelijke consumenten vonden zo’n veertje wel authentiek. …

Lees Meer Lees Meer

Al sinds januari bloeien de piepkleine, maar heel fijne bloempjes van de vroegeling, die zijn naam dus eer aandoet. Vroegeling is bescheiden: in ruil voor een sprankje winterlicht, een vleugje winterzonnewarmte en slechts een beetje voeding vertoont het zijn bloempjes: wit met een geel hartje.

U loopt er op kale zandgrond op een zonnig plekje, of op straat zo aan voorbij of zelfs overheen. Als u erop let ziet u rond uw voeten misschien een wittig waas. Hurk dan eens. Zie de acht witte kroonblaadjes, twee aan twee gerangschikt. In wezen zijn het er vier, die diep ingesneden zijn. …

Lees Meer Lees Meer

Vandaag begint de lente, al is de natuur er al een paar weken geleden mee begonnen. Op 2 maart zag ik de eerste tjiftjaf. Intussen zingen die met andere zangvogels uit volle borst. Op 4 maart zag ik de eerste bloeiende bosanemoon, op 5 maart de eerste uitgebloeide paardenbloem, op 10 maart de eerste judaspenning. En dat allemaal in het subarctische Grunn’n. …

Lees Meer Lees Meer

Toen ik laatst arriveerde bij ons huisje op Schiermonnikoog, stonden daar de eerste narcissen in bloei. Hoewel het op het eiland ’s winters vaak warmer en zonniger is dan aan de wal, bloeien narcissen en vele andere bloemen er juist later. Kennelijk geeft de intensiteit van het zonlicht de doorslag. Het eiland ligt noordelijk, en de zon staat er dus lager. Winterse warmte is er vooral te danken aan de invloed van de zee.

Enfin, er stonden al twee narcissen in bloei en twee andere waren in de knop gebroken. Die lagen te zieltogen op de grond. Waarschijnlijk waren ze al te lang uitgedroogd, maar ik probeerde ze toch tot leven te brengen in een vaasje. …

Lees Meer Lees Meer

Ze werden afgelopen maanden overal in ons land gezien: barmsijzen. En ze zijn er nog. Dat hadden en hebben we te danken aan winterkou in Scandinavië, Finland en Rusland. Als de barmsijzen daar door hun voorraad zaden heen zijn, of die zaden door sneeuw en ijs niet meer kunnen bereiken, wijken ze uit naar het zuiden. Klimaatvluchtelingen in omgekeerde richting. …

Lees Meer Lees Meer

Kolibrievlinders kijken waar ze hun snuit in steken. Dat lijkt misschien voor de hand te liggen, maar dat ligt het niet. Van insecten werd altijd vermoed dat hun zenuwstelsel niet in staat was tot oog-grijp-coördinatie. Dat is namelijk een ingewikkeld gedoe: het oog moet de objecten in drie dimensies lokaliseren en dat doorgeven aan de hand of ander grijporgaan. Bij kolibrievlinders is dat de proboscis, de holle roltong die ze uitsteken om nectar uit bloemen te zuigen. …

Lees Meer Lees Meer

Onze roergangers zien niets in een vuurwerkverbod. Dat wordt weer een klereherrie, miljoenen opgejaagde vogels, wanhopige huisdieren, verdoofde oren en onverdoofd weggeblazen vingers. Veel vuur, en alle kleuren rook.

Voor de natuur dreigt een niet zo zalig uiteinde. Het volk heeft gekozen. Het laat zich niet langer de vrijheid afpakken de boel te vervuilen met benzine, diesel, kerosine. Met drijfmest, kunstmest, onkruidverdelgers, insecticiden, schimmeldoders. Met vliegreisjes, terrasverwarmers, formule 1-races, oudejaars- en paasvuren, en als klap op de vuurpijl met geknal en gegil. De boze geest moet uit de fles.

Dat wilde zowel als huisdieren zich doodschrikken nemen de roergangers voor lief. De PVV zegt dierenliefde hoog te houden, maar gaf al toe aan de BBB-eis niet te zemelen over dierenleed waaraan boeren verdienen. Aan het PVV-kamerlid met dierenrechten in zijn portefeuille zou ik mijn wandelende tak trouwens nog geen seconde toevertrouwen. …

Lees Meer Lees Meer

Ik vond een brief die ik als kind aan mijn opa en oma schreef. Het ging over een wisent in de dierentuin. Ik leurde in de nazomer weleens met geraapte appeltjes bij de dierentuin van Amersfoort, en mocht dan soms de olifanten voeren. Op schoolreisjes was ik in Artis geweest en in Ouwehands.

Op die schoolreisjes wilde iedereen naar de speeltuin. Van de dieren vond men alleen apen bezienswaardig. Ik doolde dan langs mistroostige gieren, onzichtbare maar goed te ruiken wolven en een poel met pinguïns. Er hingen blauwe reigers rond. Ineens zag ik de wisent. Die maakte een verpletterende indruk. Hij zag er zo woest uit met zijn hippiekapsel. Later struinde ik door het Poolse oerbos van Białowieża, waar wisenten leefden, maar ik zag alleen hun vlaaien. …

Lees Meer Lees Meer