Vliegende ratten, worden ze minachtend genoemd. Wat is dat toch met mensen? Zodra een andere diersoort qua aantal zeg een tiende promille van de mensheid bereikt, en gemakkelijk in het zicht of gehoor komt, wordt die soort als vijand beschouwd. De bruine rat staat voorop. Stadsduiven kunnen hun zegening tellen: 1. Het zou nog erger zijn als mensen ratten kruipende duiven noemden.

Ik begrijp die afkeer niet. Stadsduiven poepen, maar dat is hun enige nadeel. Sommigen zullen zich ergeren aan hun gekoer, maar ik vermoed dat die zich ook aan mussen en spreeuwen ergeren. Stadsduiven ruimen onze rotzooi op: patat, brood. Daarbij zorgen ze voor een gedekte dis voor roofvogels die het buiten de steden soms moeilijker hebben dan erin: sperwers, haviken, slechtvalken.

Stadsduiven zijn de aan mensen gewende afstammelingen van rotsduiven, die in de bergen leven, vooral aan kusten. Ze kruisen met stadsduiven en daardoor zou de wilde rotsduif kunnen verstedelijken. Okee: dat is nog een nadeel van de stadsduif.

Stadsduiven en postduiven zijn meestal lichtgrijs met donkere vleugelstrepen. Maar je ziet soms ook bijna witte of oranjebruine en regelmatig bijna zwarte exemplaren. Wel glanst er altijd wat lila en groen. Dat zwarte verenkleed krijgen ze naar het schijnt als ze veel zware metalen uit bijvoorbeeld uitlaatgassen inademen. Die zware metalen zijn giftig en worden geneutraliseerd door melanine, het pigment dat voor het zwarte aandeel in vogelveren zorgt. Het maakt veren bovendien sterk.

Als ik op een terras of parkbank zit, vind ik stadsduiven leuk om te zien. Tussen het achter kruimels aanscharrelen door maken de doffers altijd tijd voor versierpogingen. Gaat een duif erop in dan volgt een tedere vrijpartij.

Wees dus terughoudend met gescheld op de vliegende rat, zeker op feestjes. Voor je ’t weet vliegt een duivenmelker in de gordijnen. Ook postduiven zijn stadsduiven.

(Natuurdagboek Trouw, vrijdag 10 november ’23)