Zonnende hagedis

Zonnende hagedis

Levendbarende hagedis. Foto Arend Schraal
Levendbarende hagedis. Foto Arend Schraal

Arend Schraal wandelde op 17 februari met zijn vrouw over de Elspeetse Hei. Het waaide flink, maar de zon scheen. Op het pad zat een hagedis te zonnen. En het bleek niet eens een zandhagedis te zijn, maar een zeldzamere levendbarende hagedis. Die is kleiner en tengerder dan een zandhagedis en heeft een slank koppie. Zandhagedissen hebben een bakkes.

Het is een mond vol: levendbarende hagedis. De meeste reptielen leggen eieren, maar levendbarende hagedissen baren levende jongen. Althans zo lijkt het. Ze maken geen nestje waarin de eieren uitgebroed of -gebroeid worden. Toch maken ze eieren, maar die hebben geen echte eierschaal. De schaal is een vlies, waar de jongen doorheen breken, als ze volgroeid zijn. Dat gebeurt al in het lichaam van de moeder. Vaak schudden ze ook pas hun eivlies af tijdens of vlak na de eh… is het nou leg of bevalling?

Dat levend baren van hagedisjes gebeurt in de nazomer, en is het resultaat van een paring, waarvoor levendbarende hagedissen in de lente graag hun schuilplaatsen verlaten. Daar hebben ze de winter in doorgebracht. Afhankelijk van de temperatuur kunnen ze drie tot negen (in Scandinavië) maanden winterslaap houden. Ze kunnen dat, maar doen het zelden, want nodig is het niet meer. Toen het klimaat nog niet veranderde, verschenen levendbarende hagedissen in april of zelfs mei. Nu is het half februari dus al raak. Als ze zich maar warm kunnen maken, want hagedissen zijn alleen warmbloedig als ze door de buitenlucht en vooral de zon zijn opgewarmd. Mannetjes verschijnen het eerst, om een territorium veilig te stellen.

Levendbarende hagedissen kunnen in de hoogveenheiden waar ze leven zandhagedissen tegenkomen, maar ze verkiezen natter terrein en zijn uitstekende zwemmers. Met hun staart als aandrijving steken ze plassen over, jagen ze op te water geraakte insecten of vluchten ze voor adders naar de bodem waar ze zich verstoppen.

(Natuurdagboek Trouw maandag 24 februari ’20)

DELEN
Reacties zijn gesloten.