Zacht, eetbaar en geneeskrachtig
Het is niet zo dat duizendblad vooral in november bloeit. Duizendblad bloeit de hele zomer al en in juli bloeide het nog meer dan nu. Wel is het één van de weinige bloemen die tot ver in november bloei. En niet weinig. Overal zie ik de witte bloemschermen.
Hoewel de bloemen van duizendblad op het eerste gezicht een lijken op schermbloemen als fluitekruid, peen en zevenblad, is de plant geen lid van de schermbloemen, maar van de composieten. Paardebloemen en distels zijn bijvoorbeeld composieten, met samengestelde, gecomponeerde bloemen. En zoals de blauwe zeedistel een composiet lijkt maar een schermbloem is, doet duizendblad dat andersom.
Soms heeft duizendblad lichtroze bloemen of zelfs donkerroze. De laatste zijn waarschijnlijk verwilderd uit een tuin; roze duizendblad is te koop bij tuincentra.
De bladeren van duizendblad lijken trouwens evenmin op paardebloembladeren als de bloemen lijken op paardebloembloemen. De bladeren van duizendblad lijken wel veren, zo fijn vertakt zijn ze. En ze zijn zo zacht, dat ermee kunt strelen.
Wel zijn die bladeren, net als paardebloembladeren, eetbaar als ze jong en vers zijn. De bladeren, en meer nog de bloemen van duizendblad werken pijnstillend. Ze bevatten hetzelfde salicylzuur als wilgenbast, het stofje waar aspirine op is gebaseerd. Dus als u hoofdbrekens heeft, zou u op een duizendblaadje kunnen knabbelen. Ook zitten er ontsmettende stofjes in die ontstekingen kunnen remmen. Veel planten bevatten antibiotica als bescherming tegen vraatzuchtige insecten. Meestal zijn die antibiotica giftig voor mensen, maar soms pakken ze geneeskrachtig uit.
Hoe antibiotisch duizendblad ook is, voor een heel bataljon nachtvlinders is het een waardplant. Hun rupsen kunnen wel tegen wat antibioticum. En ik vermoed dat de bloeiende duizendbladen nu vast wel eens een novemberspanner of andere nachtvlinder gastvrijheid bieden.
(Natuurdagboek Trouw donderdag 15 november ’18)