Weinig muziek kan op tegen het geluid, dat soms in maart aanzwelt en over golft: de roep van kraanvogels. Het is altijd een blijde verrassing. In Groningen maak ik dat nooit mee, hoewel er kraanvogels in Drenthe en Zuidoost-Friesland broeden. Maar die hebben niets in Groningen te zoeken. En voor de hoofdmacht van de trekkende kranen ligt Groningen uit de route. Honderd kilometer naar het zuidoosten zou het elk jaar bingo zijn.

Half februari hebben grote groepen kraanvogels zich in beweging gezet uit Extremadura, het wilde midwesten van Spanje. Daar overleefden ze de winter op oogstresten en eikels. Over Frankrijk vlogen ze naar de kunstmatige meren in het gebied van de rivier de Marne. Daar, vlakbij de regio van die dure bubbelwijn, ligt een minder welvarende streek waar de beide meren rijkdom hadden moeten aantrekken, zoals bij ons de Blauwe Stad in Oost-Groningen. Of dat lukt, is de vraag, maar kraanvogels hebben de plassen gevonden. Er overwinteren er intussen tienduizenden. Ze prefereren het rivierwater boven champagne.

Daarvandaan gaat de luchtweg naar Diepholz in Duitsland, de laatste stop voor de broedgebieden langs de Oostzee. In Duitsland, Polen, de Baltische staten, Rusland, Finland en Zweden zullen ze zich weer in paartjes over hun eieren en kuikens buigen.

Het gaat goed met de kranen. Daar waar na de bieten- en maïsoogst op akkers restjes achterblijven, vinden ze iets te eten. Op ondiep water slapen ze veilig – ze lijken daarin op ganzen, die andere vogels die zich met het Europese landbouwbeleid hebben verzoend.

De Nederlandse broedvogels zijn waarschijnlijk afkomstig uit het met kraanvogels overbevolkte Noordoost-Duistland. De nu doortrekkende vogels zijn vooral langs de oostgrens van ons land te zien en te horen. Meestal overvliegend, soms aan de grond. In het Bargerveen, de Engbertsdijkvenen, de Peel en andere venen worden ze elk voorjaar wel gezien.

(Natuurdagboek Trouw woensdag 10 maart ’21)