Wandelend over de Hondsrug volgen we een bosrand. De overgang van bos naar boerenland is vaak een abrupte grens tussen twee uitersten, maar hier niet. Er liggen weliswaar gemaaide graanvelden, maar de stoppels zijn niet bespoten met het oranjegeel kleurende glyfosaat, en zelfs niet ondergeploegd.

Waar stoppels zonder vergif blijven staan, vinden kleine dieren dekking en zaadjes. Hier zijn bovendien brede stroken tussen akkers en bos blijven staan, met een mengsel van granen en bloemen. Die zijn uitgebloeid en vergeeld, maar zitten vol zaden, insecten en hun larven.

In het bos moet het een goed mastjaar zijn, willen vogels er de hele winter beukennootjes, elzenproppen, dennen-, sparren- en larikszaden kunnen vinden. Dat is vaak niet zo, en dan wijken de vogels uit. Zulke perceelranden zijn dan een uitkomst.

Vinken fladderen in groepen uit de hun vertrouwde bosrand naar de graanstrook, om met snavels vol korrels terug de bomen in te snorren, waar ze veilig kunnen uitbuiken. Groenlingen, putters, sijzen, kepen, ringmussen, geelgorzen, koperwieken – ze doen het allemaal.

De veiligheid van de bosrand is relatief. Een sperwer schiet vanuit het bos tevoorschijn. Het is een mannetje, met oranjebruine veertjes op zijn borst. Hij vangt niets, maar grijpt ongetwijfeld af en toe een uitbuikende zangvogel.

Leeuweriken en graspiepers zijn ook gek op de begroeide strook langs de akkers. Ze zijn minder geneigd de bosrand in te vliegen. Over de velden nadert een andere dreiging. Een blauwe kiekendief, bruin met witte stuit, schommelt naderbij, met haar lange, slanke vleugels in een V-houding. Ze is behendig genoeg om een vluchtende zangvogel te pakken, maar jaagt nu langs de akkerrand op muizen. Veldmuizen die de dekking van de vergeelde planten even verlaten, worden op het stoppelveld zicht- en grijpbaar. Ineens zwenkt ze pijlsnel naar de grond, uit het zicht. Zou ze beet hebben?

(Natuurdagboek Trouw vrijdag 5 maart ’21)