Het is een zonnige morgen in maart en dat betekent baltstijd voor zwarte spechten. Ik wandel door landgoed Den Treek, tussen Amersfoort en Leusden, waar ik ooit mijn eerste zwarte spechten zag.

Spechten spreken me sinds mijn kindertijd aan. Dat ze verticaal tegen bomen kruipen, zo contrastrijk gekleurd zijn, en toch pas opvallen als je hun herkenbare getjik, gelach, geroffel of gehamer hoort, waarna je de vogel soms in golvende vlucht ziet overvliegen…

Meestal zag ik grote bonte spechten, ik zag ze vaak genoeg om ze te leren herkennen en weinig genoeg om ze bijzonder te blijven vinden. De bijzonderste aller spechten leek me de zwarte specht: een halve meter gitzwart met een vuurrode kruin – wat zou ik die graag zien!

Toen ik vijftien was zag ik mijn eerste. Ik zwierf toen vaak door Den Treek. In de verte zag ik het silhouet van de zwarte specht, die met zijn staart tegen de stam leunde. Ik kon mijn geluk niet op en weet nog hoe ik ’s avonds thuis op de bank lag na te mijmeren over die waarneming.

Drie maanden later werd ik in hetzelfde deel van Den Treek ineens omringd door enkele zeer luidruchtige zwarte spechten. Op een paar meter afstand draaiden ze rond de stam van een dikke den. Nu eens strekten ze hun halzen, dan weer gluurden ze om de hoek naar de ander. Ik kon ze een tijdje heel mooi zien; wat een prachtige, zwarte vogels, wat een rode kruinen, wat een grote poten!

Mijn fascinatie voor zwarte spechten deed me een boek over die soort schrijven, dat in juni verschijnt. Ik zoek de plek op waar ik ze voor het eerst zag. Het bos is nu doorregen met ATB-paadjes, inclusief een crossparcours. Overal zijn fietsers, wandelaars, ruiters en zelfs mensen op rollende ski’s. Er zijn nog meer kapvlaktes en houtstapels dan destijds. Het verschil is: toen heette dat houthakken, nu heet het bosherstel.

Geen zwarte specht laat zich zien. Wel een raaf. Die zag ik daar vroeger nooit.

(Natuurdagboek Trouw dinsdag 10 maart ’20)