Het broedseizoen van de velduil begint. Vorig jaar was een goed velduilenjaar, met in de weidevogelgebieden van Friesland een stuk of zestig broedparen. De velduilen kwamen af op de bonanza aan veldmuizen.

Veldmuizen kunnen zo talrijk worden, dat sommige mensen ze een plaag noemen.  Waar veldmuizen zijn, komen roofvogels en uilen. Die dammen de muizenplaag in, maar daar doen ze vaak wel twee seizoenen over. Dat lees ik in het nieuwe boek Gevaarlijk spel, van Piet van den Hout, over roofdieren en prooien. Roofvogels en uilen vangen muizen, en door hun aanwezigheid krijgen de muizen van schrik minder jongen.

Veel veldmuizen overleefden afgelopen kwakkelwinter, en het zou weer een goed uilenjaar kunnen worden. Het Kenniscentrum Akkervogels speurt in Oost-Groningen de weiden en akkers af, waar velduilen slapen en jagen. Ik ga een avond mee met Almut Schlaich.

Van anderhalve meter afstand vertelt ze dat velduilen lastig te onderzoeken zijn. Overdag dutten ze op de grond, je ziet ze alleen in de schemer. Dan jagen ze boven grasland. Daar zitten niet meer muizen dan in ruig terrein, maar in het korte gras zijn ze wel beter te vangen.

Of de uilen en hun kuikens uit Friesland dit jaar weer in de buurt zullen broeden, is nog maar de vraag. Velduien zijn mobiel. Ze zijn hier het hele jaar, maar ’s winters komen ze uit Scandinavië bij ons, terwijl een Friese velduil die vorig jaar een zendertje meekreeg, in Noord-Afrika overwinterde en nu in Roemenië rondhangt.

We wachten terwijl de zon ondergaat achter de toren van Finsterwolde. Ineens is ie er, het spook in de schemer. Van voren komt ie op ons afgevlogen, met zijn ronde kop draaiend, luisterend en turend naar het gras. Hij zwenkt om ons heen, en laat zijn lichte ondervleugels zien, met de twee donkere maantjes.

Geruisloos zweeft hij weg, gaat zitten, kijkt naar ons met zijn gele ogen en verdwijnt vlak langs ons in de nacht.

(Natuurdagboek Trouw woensdag 29 april 2020)