Wandelend door Nederlands hoogstgelegen bos, op de Waalse grens van Zuid-Limburg, zie ik wespenorchissen; brede wespenorchissen om precies te zijn. Ze staan langs het bospad, in de schaduw van de bomen. Het zijn niet de zeldzaamste orchideeën van ons land. Echt talrijk is in Nederland geen enkele orchidee trouwens, al kun je plaatselijk grote hoeveelheden aantreffen van bijvoorbeeld rietorchissen. Ook van de brede wespenorchissen zie ik er steeds meer; waar ik het bos uitloop staat de bosrand er helemaal vol mee.

Rietorchissen zijn in juli wel uitgebloeid, maar brede wespenorchissen bloeien nog maar net. Sommige van hun bloemen zijn groenig of rossig, maar de meeste zijn lila. Wel een beetje flets lila, echt kleurig zijn ze niet en ik moet op de knieën om de schoonheid van hun bloempjes te zien. De meeste zijn een centimeter of dertig, en laten hun bloeiaar een beetje hangen, maar hier en daar reiken ze kaarsrecht tot boven mijn knie. Hun brede imago danken de orchideeën aan de brede bladeren, die verspreid over de stengel uitwaaieren.

De soort doet het goed in bossen en in stadsparken en zelfs onder heggen in tuinen, zeker op zandige grond in de schaduw. Als de tuineigenaren niet schoffelen, mesten of gifspuiten is er tot in binnensteden kans op overwaaien en ontkiemen van het ragfijne orchideeënzaad, al helemaal waar klimop woekert. Niet dat de planten zo goed bevriend zijn met klimop, al lijken ze misschien een beetje op de klimopbremrapen die op klimop parasiteren. Nee, dat brede wespenorchissen vaak tussen klimop staan, komt doordat wespen gek zijn op stuifmeel van klimop en op stuifmeel van deze wespenorchissen.

Brede wespenorchissen zijn voor hun bestuiving vrijwel geheel aangewezen op wespen. Op één wespenorchis tref ik een wesp aan, dus dat treft. Het zijn vooral de gewone en Duitse (limonade-)wespen die de bestuiving regelen, en die wespen zijn algemeen in tuinen, dus…

(Natuurdagboek Trouw maandag 31 juli 2017)