Twee kauwen, een ekster en maar liefst drie gaaien doen telkens mijn tuin even aan. Als ze in de vorstige ochtendzon aanvliegen, kleuren de kauwen goud, wordt de ekster geel en zijn de gaaien oranje als olympische kampioenen. Misschien dat de gaaien vanwege die kleur geen Vlaamse gaaien meer heten.

Ekster, kauw en gaai zijn ’s lands drie kleine kraaiachtigen. Hoe modern en seculier Nederlanders ook zijn, kraaiachtigen worden nog altijd een beetje vereenzelvigd met duivelse krachten. De boze geesten worden soms nog met bijgelovige middelen verjaagd, bijvoorbeeld door een dode soortgenoot op te hangen.

Eksters, kauwen en gaaien zijn zelden welkom. Mensen vinden ze brutaal. Dat komt doordat ze lawaai kunnen maken, doordat ze er als de kippen bij zijn als er iets te halen valt, doordat kleinere vogels voor ze op de vlucht slaan en doordat ze vaak met opgeheven hoofd rondstappen.

Maar met opgeheven hoofd rondstappen doen ze juist uit waakzaamheid. Ze weten als geen ander hoe gehaat ze zijn. In de buurt van mensen zijn ze op hun hoede. Ze weten precies dat een gestaag voort benende wandelaar ongevaarlijk is, maar houdt zo’n wandelaar de pas in, dan reageren de vogels alert. Staat de mens stil, dan houden ze hem in de gaten en staan ze startklaar. Kijkt de mens in hun richting, dan vliegen ze op en richt de mens een verrekijker of camera, dan zijn ze verdwenen.

Zolang ik in huis sta te typen, koffiedrink of heen en weer loop, zie ik gaaien onbekommerd op de macaronirestjes (zonder zout) in de tuin afkomen. Tot ik naar het raam sluip, om onder dekking van een stoel foto’s te nemen. Het lukt me niet; de gaai slaat steevast op de vlucht. Dwars door de spiegeling van het buitenraam heeft hij me in de smiezen. Ongelofelijk, wat een oplettendheid en wat een schuwheid. Ik doe niks, maar de gaai heeft angst geleerd, angst voor die brutale mensen.

(Natuurdagboek Trouw donderdag 15 feb. 2018)