In het bosje langs mijn tuin stonden twee prachtige paddestoeltjes. Glanzende, donkerbruine bolletjes als verse kastanjes, op spierwitte stelen. Die waren al aangevreten door vermoedelijk een muis. Ik snuffelde op internet en bladerde in paddestoelenboeken, maar ik kon ze niet vinden, hoewel ze er gemakkelijk herkenbaar uit leken te zien.

In het bosje stonden ook anijschampignons en knolparasolzwammen – grote paddestoelen met roomwitte en beige hoeden, de laatste met bruine schilfers. Daar leken de zwammetjes niet op. Of waren ze piepjong en zouden ze nog uitgroeien tot… Een paar dagen later keek ik nog eens en waarachtig, op de plaats van de twee kleinoden stonden nu twee nog niet helemaal geopende knolparasolzwammen, lichtbruin, met donkere schilfers. Ze hadden de vorm van een knots, met een ronde hoed die zich nog moest spreiden tot formaat ontbijtbordje.

Een kenner die ik voor de zekerheid raadpleegde meende ook dat de twee kastanjes op pootjes jonge knolparasolzwammen waren. Wat maken die een metamorfose door! Al valt, als je bedenkt dat paddestoelen uit een spinnenwebachtige wirwar van draden groeien, deze gedaanteverandering nog mee.

Er staan al bijna twee maanden knolparasolzwammen in dat bosje. Ze komen en gaan, soms in heksenkringen, er zijn er tientallen geweest. Ze smaken goed; ik heb er een paar keer een gebakken. Als je een knolparasolzwam plukt, kleurt de steel roodbruin waar je hem beetpakt, als een soort blauwe plekken.

November is laat voor deze soort, die niet zeldzaam is en bij voorkeur in naaldbos groeit. ‘Mijn’ bosje bestaat uit loofbomen, op één grote conifeer na, die tijdens de twee laatste zomers onder de hitte en droogte wegkwijnde en het loodje legde. Uiteindelijk zullen de knolparasolzwammen misschien ook weer verdwijnen. Hoewel, ze houden van stikstof, en daar boffen ze mee. Zoals iedere crisis kent ook de stikstofcrisis profiteurs.

(Natuurdagboek Trouw woensdag 20 november ’19)