Wolkers op leven en dood

Wolkers op leven en dood

Strandkrab. Foto Koos Dijksterhuis
Strandkrab. Foto Koos Dijksterhuis

Als beginnend schrijver wilde ik 25 jaar geleden Jan Wolkers interviewen over natuur in zijn werk. Ik las zijn romans en verhalen en zijn dagboek over Rottum. Zelf was ik een week op Rottumeroog geweest en ik genoot daar net zo van als Wolkers van Plaat. Ook ’s mans gereformeerde achtergrond deelde ik.

Bij ons thuis stond Wolkers niet in de boekenkast en op mijn christelijke school mocht hij wel op de lijst, maar gestimuleerd werd dat beslist niet. Ik las zijn boeken pas toen ik het huis uit was. Er kwamen geslachtsdelen en -daden in voor, als onvermijdelijk deel van het leven. En waar geleefd wordt, vallen doden – Wolkers schreef met verve over dood en verderf.

Ik herinner me uit ik meen Terug naar Oegstgeest een visser die vers aas wil. Hij snijdt met een oculeermesje een luikje in het schild van een levende krab en wipt daar vlees uit. Omdat de krab hinderlijk spartelt, snijdt de visser diens poten en scharen af. De jonge hoofdpersoon ziet de stompjes bewegen. In zijn verslag over Rottumerplaat beschrijft Wolkers de hardloopwedstrijd die hij organiseert voor oorwurmen. Oorwurmen schuilen graag in donkere, vochtige holten en de winnaar mag in een nacht in de handdoek die Wolkers voor zijn onderlijf gebruikte.

Nu delen de bibliotheken een bundeltje Wolkers uit, Winterbloei, vanwege het Lezersfeest met thema duurzaamheid. Gek genoeg is het deels gevuld met stukken van hedendaagse auteurs. Alleszins leesbaar, maar me dunkt dat de maestro zelf genoeg heeft geschreven om een Dikke van Wolkers mee te vullen. Ook in zijn dagboeken beschrijft hij altijd de stand van zaken in de natuur. Zou de samensteller die wel gelezen hebben? Ja, want de samensteller is Wolkers’ biograaf Onno Blom. Er staan mooie fragmenten in Winterbloei, maar zoveel natuurpassages ontbreken. Misschien omdat ze wel over natuur, maar niet echt over duurzaamheid gaan. Beter had men in plaats van wat fragmenten het hele Groeten van Rottumerplaat uitgedeeld.

Zaterdagmiddag leid ik van 2 tot 4 in de bibliotheek van Gouda een bijeenkomst over Wolkers, natuur en duurzaamheid. Wees welkom, zie de webpagina Het Grote Lezersfeest van de bibliotheek. Voor mij is het een soort herkansing. Destijds zocht ik Wolkers op in het telefoonboek van Texel. Hij nam op maar had geen tijd. “Bel over een paar maanden nog maar eens.”

(Natuurdagboek Trouw donderdag 28 november ’19)

DELEN
Reacties zijn gesloten.