Ik was een week in Zweden, waar de laatste sneeuw smolt en de kraanvogels al massaal rondstapten, maar waar de zangvogels nog ingetogen zongen en zich noordelijke standvogels als kepen en sijzen vertoonden. En hoewel Zweden het land van de fitissen is, waren die nog niet uit het zuiden gearriveerd.

Na thuiskomst blijkt in Nederland de lente te zijn begonnen. Ik word verwelkomd door zwartkopjes, boerenzwaluwen, visdiefjes en fitissen. Fitissen tref ik meestal in april aan en dan hoor ik ook meteen overal hun hoog beginnende en laag aflopende wijsje. Kennelijk trekken ze in groepen. Ze komen uit de West-Afrikaanse savannes, staken de Sahara, het Atlasgebergte, de Middellandse Zee en de Pyreneeën over, legden zesduizend kilometer af, bereikten op een vroege ochtend Groningen en zetten het meteen op een zingen.

Misschien zijn ze blij dat ze er zijn, maar ik zou me kunnen indenken dat ze eerst eens even stevig moeten bunkeren. Zo’n beestje van een gram of tien, dat geen moment stilzit, moet geregeld eten. Ze zitten trouwens wel stil als ze zingen, misschien is dat rustgevend. Maar de mannetjes bazuinen waarschijnlijk meteen hun aanwezigheid rond, voor het geval hun potentiële wederhelften zich aandienen.

Fitissen zijn kleine, geelgroene scharrelaars. Ze houden van bossen, parken en tuinen die begroeid zijn met bomen en struiken, bij voorkeur zonder katten. Misschien ligt het aan de toegenomen boskap, misschien aan de onbegrijpelijke mode de tuin te betegelen, maar de fitis gaat al jaren gestaag achteruit. Toch is het nog altijd een van onze algemeenste broedvogels. Ook geen wonder, want als alle algemene vogels in aantal afnemen, zoals merel, spreeuw, huismus, heggemus en groenling, blijft de rangorde ongeveer dezelfde.

De fitissentrek is nog in volle gang, duizenden fitissen vervolgen hun vliegreis naar Zweden, waar hun riedeltje intussen waarschijnlijk ook wel klinkt.

(Natuurdagboek Trouw maandag 24 april ‘23)