Gans het land is ganzenland. Nederland bestaat grotendeels uit gras en graan dat ganzen heerlijk vinden. Om zich ’s nachts veilig te voelen, is er water genoeg. Ganzen vliegen ’s avonds naar dat water, en ’s morgens naar de wei.

Brandganzen, grauwe ganzen, kolganzen en rietganzen zijn de talrijkste. Aan zee heb je rotganzen en dan zijn er nog een paar zeldzame zoals kleine rietgans en roodhalsgans. Van rietganzen en rotganzen bestaan schaarse ondersoorten die oostelijker in Azië broeden en die subtiel verschillen in uiterlijk.

Vanouds broed(de)n die ganzen in het hoge noorden en noordoosten. In toenemende mate blijven ze in Nederland om te broeden. Sinds 1980 hebben grauwe ganzen het land gekoloniseerd. Aangeschoten brandganzen konden niet wegvliegen en waren de eerste die hier overzomerden, soms met een lijf vol hagelkorrels.

Bij al deze wilde ganzen voegden zich twee exotische nieuwkomers: Nijlganzen en Canadese ganzen. Ganzen van beider snit worden gefokt als siervogels en zijn waarschijnlijk ontsnapt, en blijken zich uitstekend in het wild te redden.

Eerst waren het de Nijlganzen die kwamen, zagen en overwonnen. Ze broeden tot op grote hoogte op ooievaarshorsten en in roofvogelnesten. Ze kunnen haviken uit hun horst jagen.

Nu zijn er de Canadezen. Een paar jaar geleden zag ik die in Noord-Nederland nog niet zoveel. Nu zie ik ze overal. Iedere morgen vliegen er twee luid toeterend over. Het is een paartje dat de stadsvijver achter ons huis heeft verkozen. Ze voegen zich zonder moeite bij de kuifeenden, parkeenden, meerkoeten en futen. Ik heb ze nog niet betrapt op nestelen of broeden, maar dat lijkt me een kwestie van dagen. Voor het eerst Canadese ganzen bij huis.

De toename van ganzen is begonnen door het stoppen van de ganzenjacht in binnen- en buitenland. Aangezien wij dieren alleen beschermen als het slecht met ze gaat, hebben we de ganzenjacht heropend.

(Natuurdagboek Trouw donderdag 13 april ’23)