Kieviten in de winter

Van verschillende lieden kreeg ik de melding dat ze kieviten hadden gezien. Kieviten, midden in de winter, nou nou nou. Het klimaat verandert sneller dan de somberste doemscenario’s voorspelden, maar kieviten trekken in de winter niet weg. Alleen bij aanhoudende vorst taaien ze af naar waar de grond niet te bevroren is om snavels in te prikken en waar het water niet te hard is om te drinken.
Kieviten hebben zich in de herfst in groepen verzameld en struinen akkers en weilanden af, of zwermen door de lucht. Ze zijn gemakkelijk te herkennen, met hun ronde vleugels, die afgewisseld de donkere bovenkant en de (met de zon erop verblindend) lichte oksels en buik laten zien.
Als weidevogels hebben kieviten het moeilijk, maar dat weet u al. Het zou nieuws zijn als een weidevogel het goed deed! Kieviten broeden ook wel op akkers, maar leggen hun eieren dan toch het liefst in een plukje gras. Plukjes gras zijn er echter niet veel meer op akkers, die oranjegeel gespoten met glyfosaat, en vervolgens omgeploegd worden. Bovendien worden weiden en akkers zo vaak bewerkt, dat op de grond nestelende vogels nauwelijks tijd krijgen om te broeden. Gelukkig zijn kieviten populair en doen veel veehouders en akkerbouwers aan nestbescherming. Kieviten gaan daar soepel in mee. Een boer kan de met een stok gemarkeerde eieren omzeilen, of zelfs een paar meter verplaatsen en na passage terugleggen. Zeker met die stok erbij zullen de oudervogels het nest wel terugvinden. Helaas kunnen de zo slimme kraaien en vossen dat dan ook. Vossen zijn er niet veel en kun je weren met schrikdraad. Wie desondanks een hekel heeft aan vossen, kan blij zijn met de komst van hun op de mens en diens honden na grootste vijand: de wolf.
Tegen kraaien is weinig te beginnen. We hebben ons land zo ingericht dat weinig dieren er kunnen overleven, maar kraaien eten alles en gedijen prima in onze wegwerpmaatschappij. Er zijn volgens Sovon Vogelonderzoek trouwens meer paren kieviten dan kraaien. Nu, in de winter, broeden beide soorten niet, maar zijn ze vooral bezig met voedsel zoeken. Kieviten eten graag regenwormen, vooral ’s nachts, als wormen minder diep zitten. Kieviten trappelen met hun poten om ze naar boven te lokken. Ook midden in de winter.
(Natuurdagboek Trouw, woensdag 22 januari ’25)