Trouwlezeres Erica van Oosterhout vraagt waarom kraaien, kauwen en merels soms witte veren tussen de zwarte hebben. Iemand vertelde haar dat die vogels als kuiken opgevoed zouden zijn met kattenbrokken. Die verklaring lijkt haar sterk.

Ook mij lijkt me dat sterk. Er zijn volgens mij nooit kraaien-, kauwen- en merelkuikens in gevangenschap uitsluitend met kattenbrokken gevoerd, terwijl hun broertjes en zusjes in het nest bleven en van hun ouders een natuurlijk dieet kregen.

Als kattenbrokken tot witte veren leiden, zouden er waarschijnlijk nauwelijks zwarte katten zijn. Vogelveren en zoogdierharen worden zwart dankzij het pigment eumelanine. De kattenbrokken-verklaring vindt misschien zijn oorsprong in het feit dat die zwarte stadsvogels met witte veren een ongezond voedingspatroon hebben. Als kraaien, kauwen of merels zich uitsluitend of overwegend voeden met brood en patat, zijn ze niet fit genoeg om hun hele pak met het kostbare pigment zwart te houden. Op de site van Vogelbescherming Nederland worden zulke witte veren daarom ‘patatveren’ genoemd. Naarmate die ondervoede vogels ouder worden, krijgen ze er meer van.

Maar witte veren kunnen ook een genetische oorsprong hebben. Je denkt bij witte vogels algauw aan albinisme, waarbij niet genoeg pigment wordt aangemaakt. Albino’s zijn er weinig in de vogelwereld – witte kauwen en merels vallen meer op en zijn dus kwetsbaarder voor katten en andere roofdieren, ze zijn onder soortgenoten wellicht minder geliefd als partner en vooral: ze kunnen minder goed zien, wat in de vogelwereld neerkomt op een kort leven. Ook compleet witte vogels hebben meestal geen rode oogjes en zijn dus geen albino’s. Die vogels hebben leucisme. Leucistische vogels maken genoeg eumelanine aan, maar het pigment kan de veren niet (overal) bereiken. Zo’n vogel wordt met (enkele) witte veren geboren en houdt zijn hele leven dezelfde veren wit.

(Natuurdagboek Trouw, donderdag 4 januari ’24)