Vogels in muziek
Ooit gaf ik een lezing over hoe componisten zich lieten inspireren door de natuur, vogelzang in het bijzonder. Er zijn verrassend veel composities door de natuur geïnspireerd. Er wordt beweerd dat Beethoven de openingsrif van zijn vijfde symfonie op de zang van de geelgors baseerde. Mozart hield een spreeuw als huisdier. Vele nachtegalen, wielewalen en leeuweriken begeesterden de maestro’s van weleer. Tegenwoordig componeert Sytze Pruiksma door wad- en weidevogels geïnspireerde muziek.
Er zijn zoveel voorbeelden; je zou er een boek mee kunnen vullen. En dat was wat een uitgever me vroeg: een boek over natuur in en achter muziek, vooral ook popmuziek. Ik werd daardoor aan het dagdromen gezet: wat zou ik in zo’n boek willen?
Op mijn vijftiende lag ik een kerstvakantie met koorts op bed, maar elke twintig minuten sleepte ik me naar de platenspeler om Close to the Edge van Yes om te draaien. Die plaat begint met vogelgefluit. Op Ummagumma van Pink Floyd zoemt een insect dat wordt doodgeslagen. En wat er op Floyds plaat Animals niet knort en loeit! Hadden de Eagles en de Byrds iets met vogels? Waren de Animals dierenvrienden? Wat had Armstrong met ‘trees of green’? The Eels zingen niet over vissen maar wel over vogels. In een ballade van de Nederlands folkgroep Fungus wordt gezongen als een… kneu!
‘Animals and birds who live nearby are dying’, zingt Marvin Gaye, terwijl Jim Morrison zich afvroeg: ‘What have they done to the earth?’
Zou ik die artiesten, voor zover nog in leven, interviewen? Ik zag me al met David Byrne van de Talking Heads fantaseren over (nothing but) flowers, en met Howard Devoto van Magazine door Manchester stappen, maar ik vrees dat de zanger weinig met natuur heeft, ondanks zijn fraaie nummer Back to Nature. Ik heb bedankt voor de schrijfklus; ik weet te weinig van muziek. Dus beperk ik me tot een Natuurdagboek. En draai Blackbird (merel) van de Beatles.
(Natuurdagboek Trouw, maandag 15 januari ’24)