Toen ik als veertienjarige bij de Algemeen Christelijke Jeugdbond voor Natuurstudie kwam, verzamelde ik al jaren schelpen. Vogels vond ik ook mooi, maar zeeschelpen vond ik het leukst. Op de eerste excursie van de ACJN, naar Flevoland, twee keer twintig kilometer fietsen, stegen vogels in voorkeur. Op de tweede excursie, naar Loosdrecht, twee keer dertig kilometer fietsen, haalden vogels de schelpen voorkeursgewijs in. Pas toen ik de jeugdige bondsleeftijd decennia achter me had, haalden mijn interesses in andere soortgroepen, zoals met insecten en planten, hun achterstand in. Maar de kiem daarvoor werd gelegd in die jeugdige natuurclub.

Tijdens een weekend roeien door de Nieuwkoopse Plassen, twee keer vijftig kilometer fietsen, wees een plantenkenner allerlei waterplanten aan. Ik vond de namen fascinerend, al onthield ik niet meteen hoe ze eruitzagen. Al die schermbloemen alleen al: watereppe, waterscheerling, watertorkruid, engelwortel, bereklauw, zevenblad, fluitekruid. Toen we uit de wankele roeiboot aan land stapten, bleek de oever even wankel: mijn kennismaking met trilveen. In, of liever op het water, bleken andere soorten te drijven dan waterlelies. Gele plomp en watergentiaan hadden gele bloemen, maar veel waterplanten bloeiden wit: pijlkruid bijvoorbeeld, waterweegbree, krabbenscheer en kikkerbeet.

De twee laatste hebben beide drie witte bloemblaadjes om een geel bloemhart. Krabbescheer, waarschijnlijk genoemd naar de harde, gekartelde bladeren die als grijpende handen uit het water steken, zinkt in de herfst naar de bodem, om in de lente weer boven te komen. Kikkerbeet doet dat ook.

Vanwege hun gelijkende naam, bloem en leefwijze ben ik die twee waterplanten altijd met elkaar blijven associëren. Ze drijven allebei op even schoon water en doen dat soms door elkaar heen. Tussen de grijpende handen zie je dan de ronde hartjes van kikkerbeet, zoals op de foto.

(Natuurdagboek Trouw, donderdag 22 augustus ’24)