De paardenbloem heeft de pech gewoon te zijn. Van gewone soorten houden we niet. We willen dieren en planten best beschermen, maar dan moeten ze wel bedreigd zijn. Kosten noch moeite spaarden we om bevers te vangen, importeren en uit te zetten. Nu ze aanslaan, bestrijden we ze weer. Wolven, ganzen, paardenbloemen; alles wat het goed doet moet dood.

En dat lukt: dertig jaar geleden was een weiland vol paardenbloemen het ultieme voorbeeld van intensieve landbouwgrond, waaruit pinksterbloemen en zelfs boterbloemen waren weggemest. Tegenwoordig mag je blij zijn met een paar paardenbloemen in de berm.

Sommige paardenbloemen zijn aardig bestand tegen de stikstoffering. Maar zelfs zij haken af als de bodem vergeven raakt van drijfmest. En de meeste paardenbloemen zijn allerminst bestand tegen stikstof. Vele zijn nog kwetsbaarder dan orchideeën. Volgens paardenbloemenexpert Karst Meijer, die elke lente paardenbloemen zoekt, en onderzoekt, denkt dat er in Nederland ruim duizend soorten (geweest) zijn. Vele kunnen al uitgestorven zijn. Zondag 27 april, de Dag van de Paardenbloem, presenteren hij en natuurfotograaf Erik van den Ham hun nieuwe Veldgids Paardenbloemen. Een prachtig boek en bovendien een hiaat in ’s lands plantkunde. Ik houd er een vrolijke (bloem)lezing (gratis toegang, mits aangemeld via forms.gle/DbUK7bnqPoPW1faz7 ).

Als je de paardenbloem als één soort beschouwt, zijn er in Nederland zo’n 1500 soorten wilde bloemen. De paardenbloemsoortenwaaier zorgt dus voor een forse toename van ’s lands flora. Nu zijn vele van die soorten zeer dicht verwant; dat worden microsoorten genoemd. Microsoorten zijn te danken aan ongeslachtelijke voortplanting, klonering dus. Dat gaat heel snel, en er kunnen tientallen sterk verwante microsoorten bij elkaar staan, die nooit kruisen.

Meijer groepeert de microsoorten in zogenoemde secties, zoals de weidepaardenbloemen, de moeraspaardenbloemen en de schraallandpaardenbloemen. De paardenbloemen tussen uw stoeptegels zijn waarschijnlijk een (of meer) van de weidepaardenbloemen, en daarvan alleen al bestaan 250 soorten!

(Natuurdagboek Trouw, woensdag 23 april ’25)