Onlangs kwam ik op de Veluwe en ik was er nog niet of ik hoorde een raaf. Het was een rollend ‘krrroh’, een diep gekras, mooier dan het gekras van kraaien, alsof de echo er al in besloten zit. Ook in Drenthe, waar ik vaker kom en zelfs ga wonen, hoor en zie ik regelmatig raven – zelfs al twee keer boven ons nieuwe huis! Bij de raaf die ik op de Veluwe zag voegde zich weldra een tweede raaf – de paarvorming is begonnen. Ook spechten en buizerds zijn aan het baltsen. Spechten roffelen hun sprookjesachtige, soms wat unheimlich klinkende zang, en maken een hels kabaal als ze ongewenste indringers wegjagen. Boomleeuweriken zijn druk uit boomtoppen aan het abseilen en boven de hei rond de kathedraal van Radio Kootwijk hoorde en zag ik mijn eerste zingende veldleeuwerik van dit jaar.

Raven waren uitgeroeid in Nederland. Zoals alle kraaiachtigen werden raven gehaat. De zwarte kraaiachtigen (zwarte kraai, roek, raaf en kauw) werden behalve gehaat ook gevreesd, want die zwarte vogels zouden wel handlangers van de duivel zijn. Je dient het geloof van mensen te respecteren, maar soms vraag ik me af of ze dat respect well verdienen. Raven zijn de vogels met de grootste op die van mensen lijkende intelligentie, en verder zijn het fascinerende beesten.

Ik heb weleens een paar uur vanuit een schuilhut naar een dood, in stukken gereten dier zitten kijken. Dat was in Zweden en behalve een vos en een veelvraat kwamen daar vooral twee soorten vogels op af: zanglijsters en raven. De lijsters stortten zich op de maden, maar de raven benaderden de dis zeer behoedzaam. Eindeloos werd er gewacht, tot de eerste waaghals een bliksemactie uitvoerde. Pas toen de kust veilig werd bevonden, durfden ze.

In de jaren zeventig werden raven uitgezet en na een valse start hebben ze zich vanuit de Veluwe over ’s lands bossen verspreid. Als ze handlangers van de duivel zijn, heb ik sympathie voor de duivel!

(Natuurdagboek Trouw, maandag 11 maart ’24)