Lopend over de drooggevallen Waddenzee zou je zomaar de jonge grassprietjes kunnen vertrappen, die zijn drooggevallen en nu platliggen. Het zijn sprietjes zeegras. Zeegras hoorde ooit helemaal bij de Waddenzee; Waddeneilanders oogsten en verkochten het. Het werd in matrassen gestopt en als baby lag ik te kraaien op een bedje van zeegras.

Toen de Afsluitdijk de Zuiderzee van de Waddenzee scheidde verdween het zeegras. De laatste plukken werden als bijvangst door varende kokkelzuigfabrieken verwijderd. Einde van een essentieel onderdeel van het Waddenzeemilieu.

Het kon niemand wat schelen, matrassen werden intussen van polyester of schuimrubber gemaakt en zeegras groeide onder water en wat je niet zag, telde niet mee. Daarom mocht in het op papier goed beschermde waddengebied ook elk jaar de bodem opgezogen worden om er de kokkels uit te zeven. Gelukkig mag dat na jarenlang gesoebat en gesteggel nu alleen nog maar handmatig. Tijdens het wadlopen zien we de markeringsstokken van de handkokkelaars staan.

Toen het zeegras zich vestigde op een wadplaat in de Eems, bewees het zijn ecologische én economische waarde direct. Het jonge zeegrasveld bleek een kraamkamer te zijn voor onder meer schol en bot, en het zeegrasveld werd vergezeld door een mosselbank. Dat was nog eens wat: de oude, soms metersdikke mosselbanken waren weggevist, en hier ontstond spontaan een nieuw goudmijntje. In één weekend waren de mossels weer weg geschraapt. Illegaal, maar wie bewaakt de zee tegen stropers? Geschatte opbrengst: tweemiljoen euro.

Zeegras remt de zeestroming af en legt slijkdeeltjes vast. Het herbergt een enorme rijkdom aan leven. De laatste jaren wordt op allerlei manieren zeegraszaad verspreid. Het is altijd moeilijk om iets wat helemaal uitgeroeid is, terug te krijgen, maar blijkbaar wisten zich hier plukjes te wortelen. Voorzichtig zijn dus, we wadlopen eromheen.

(Natuurdagboek Trouw woensdag 24 oktober ’18)