Gisteren schreef ik dat ik nog geen merel had horen zingen. Ik had mijn stukje nog niet ingeleverd, of ik hoorde er één in mijn tuin. Het was nog geen overtuigend lied. De merel moest er nog inkomen, hij zong zijn stembanden warm, alsof ie het zingen het afgelopen half jaar verleerd was. Maar  waarschijnlijk was het een jonge merelman die het zingen nog van voren af aan onder de knie moet krijgen.

Subzang, wordt dat aarzelend zingen genoemd. Merels staan er een beetje bekend om. Ze staan bekender om hun melancholieke serenades op rustige lente- en zomeravonden, maar die volleerde solo’s zijn het resultaat van oefenen. Oefening baart kunst. Mijn kinderen willen best in één klap film- of popster zijn, maar dat ze daar jaren hun best voor moeten doen, maakt het toch minder aanlokkelijk. Merels denken daar vermoedelijk niet over na, die oefenen niet zozeer tot ze sterren zijn, maar tot ze die van de hemel zingen.

Die subzang is een aandoenlijk, maar hoopvol geluid. Je zou het kunnen vergelijken met de eerste woordjes van een baby. Voor je een zinnig gesprek met zo’n dreumes kunt voeren, verstrijkt er heel wat meer tijd dan een merel voor zijn leerschool nodig heeft. Een merel heeft reeds in het ei, als kuiken en als adolescent zijn vader, ooms en buurmannen horen zingen. Hij krijgt, nu de dagen lengen, een onweerstaanbare drang zijn talent te benutten.

Door de trommelvliezen in zijn keel te laten trillen kan hij de meest ingenieuze geluiden vormen. Met de mooiste, meest gevarieerde en langstdurende verzen bekoort hij de mooiste vrouwen. Andere mannen weten: daar woont M, hij leeft nog, zijn tuin is bezet.

Zo’n oefenende merel murmelt en neuriet wat voor zich uit, proeft de klanken, lijkt tevreden. Soms klinken er al rijpe fluittonen, soms klinken de opgewonden tonen van de alarmroep. Op de foto kunt u de subzang niet beluisteren. Maar in tuin, park of bos zijn neuriënde merels beslist te horen, live nog wel.

(Natuurdagboek Trouw donderdag 23 feb. 2017)