Eén van ‘s lands drukste snelwegen raast langs ‘s lands kleinste moeras waar ‘s lands grootste kolonie purperreigers broedt. Onder de uitlaatgassen van de A-27 tussen Vianen en Gorcum vliegen de reigers rond. De weg steken ze zelden over; vanuit de auto krijgt u ze niet te zien. Parkeer dus op de ventweg naast de A-27 en loop de dijk op, langs de Zouweboezem. Afslag Lexmond. Nog beter: Arrivabus 81 of 181 uit Utrecht of Gorcum, halte Veldweg of bus 90 naar halte Boezemweg, Ameide.

De lange, smalle Zouweboezem bestaat uit 140 hectare water, riet en moerasbos. Klein, maar fijn. Purperreigers wieken over het riet, een roerdomp hoempt, zwarte sterns duiken achter de rietkraag boos op spetterende karpers. De zwarte sterns krassen over het water. Ze zwenken snel en sierlijk, zoals alle sterns, en zijn te herkennen aan hun zwarte kop en buik, die des te donkerder afsteekt tegen hun spierwitte kont. Zwarte sterns nestelen op drijvende waterplanten, krabbescheer bij voorkeur, maar ze gebruiken ook door mensen gemaakte vlotjes.

Een fuut vaart langs met een rug vol jongen. Een paartje krakeend negeert hem, maar een meerkoet kekkert hem hysterisch na.

Een blauwborst riedelt, terwijl hij zijn blauwe borst laat stralen in de zon. Kleine karekieten, rietzangers en rietgorzen zingen, een baardmannetje bungelt aan een stengel en steeds zweeft ergens wel een bruine kiekendief. Een waterral slaakt een gil en vanuit een wilgje klinkt het luide, swingende lied van een cetti’s zanger.

Vorig jaar broedden in de Zouweboezem een recordaantal van 209 paar purperreigers. Dat jaar huisvestte Nederland net als in de jaren ’70 weer meer dan negenhonderd paren. Purperreigers broeden ook in Kinderdijke, in de Nieuwkoopse Plassen en in de Wieden. Rond de Zouweboezem staan de purperreigers in sloten te vissen, of stappen ze door het modderige water van een door het Zuid-Hollandsch Landschap afgegraven weiland. Daar zijn modderkruipers te vangen – het lievelingskostje van purperreigers.

De aangrenzende Achthovenpolder is een verdienstelijk weidevogelgebied, zodat een bezoek aan het moeras ook altijd wel grutto’s en tureluurs oplevert.

(Natuurdagboek Trouw dinsdag 23 mei 2017)