Mijnbouwende vlieg

Mijnbouwende vlieg

Hulstblad met vliegenmijn Foto Koos Dijksterhuis
Hulstblad met vliegenmijn. Foto Koos Dijksterhuis

In mijn tuin staat een hulstboom. Op diens wintergroene bladeren zie ik gele strookjes, alsof er uit de losse hand met een penseeltje wat verf op gekliederd is. Bij nadere inspectie blijkt het geel niet op, maar ín het blad te zitten. Het zijn tunneltjes, gegraven of liever gezegd: gegeten door larfjes van een mineervlieg.

Die larfjes zijn mini-maden die van bladgroen leven. Binnenkort zijn ze volgevreten, laten ze zich vallen en verpoppen ze zich op de grond tot vlieg. Die leeft twee weken en legt zo’n tien eitjes per dag op hulstbladeren. Een hulstvlieg is met vier millimeter nauwelijks groter dan een fruitvliegje.

Ik vind wat openingen waardoor de larven het blad hebben verlaten, misschien vorige lente al. Het zou ook kunnen dat een vogel de maden uit het blad heeft gepikt. In mijn tuintje hangen twee koolmezen, twee pimpelmezen, een winterkoning en een roodborstje rond, terwijl heggemus, boomkruiper en staartmees vaste bezoekers zijn. Al die zangvogels zijn verzot op hulstvliegmaden. Ideaal voor hen, zo’n wintervoorraadje verse larven in het wintergroen. En dan vormt zo’n hulst ook nog bessen, het kan niet op.

De moedervlieg slurpt zelf ook graag een hapje bladgroen op, maar is vooral bezig met haar nageslacht. Ze legt eitjes op de hoofdnerf van een blad. De maden die daaruit kruipen, boren zich het blad in en knagen een tunnelstelsel, beschut door het epidermis aan beide bladzijden. De hulstboom verliest soms bladeren die door mijnschachten vergeeld zijn, maar gaat niet dood aan zijn inwonende mee-eters.

Een paar jaar geleden is een tweede hulstvliegensoort in Nederland opgedoken: de Japanse hulstvlieg. Die maakt mijngangen die er wat anders uitzien. Via België is die mineervlieg uit het verre oosten gehaald met Japanse hulst, een hulst met kleinere blaadjes die recentelijk als vervanger van de door schimmels en motten geteisterde buxushagen veel is aangeplant.

(Natuurdagboek Trouw maandag 17 februari ’20)

DELEN
Reacties zijn gesloten.