Er staan twee jonge eikjes in de bosjes naast mijn tuin, hoewel er geen eik in de buurt staat. Ze zijn vast ontkiemd nadat een Vlaamse gaai ze vorig jaar begroef.

Deze dagen vliegt er regelmatig een gaai over mijn tuin. Nu eens heen, dan weer terug. Kennelijk vindt hij ergens eikels, die hij met een kropvol wegbrengt naar een plek om ze te planten. Kennelijk moet hij voor de plantplek een eindje vliegen, kennelijk is niet elke plek geschikt. Misschien zoekt hij een plek met duidelijke herkenningspunten. Zoals zeerovers hun schat begroeven op een plek die nauwkeurig te omschrijven viel, bijvoorbeeld in een bepaalde hoek met de bergtop, de rotspunt en de boomkruin. Waarna de schat in het jongensboek jaren later toch onvindbaar blijkt, tot de held beseft dat de boom intussen is gegroeid.

Een gaai gebruikt herkenningstekens om eikels terug te vinden. Dat bleek uit experimenten in volières. Gaaien zijn veel slimmer in het terugvinden van begraven schatten dan mensen. Ze zijn minder bedreven in het inschatten van de benodigde voorraad. Mensen streven ook naar meer bezit dan ze nodig hebben, maar gaaien lijken niet eens aan hun behoefte te denken. Zolang er eikels aan de boom hangen, begraven zij ze. Ze kunnen er in één herfst duizenden verstoppen, terwijl ze er de volgende maanden een stuk of tien per dag opduikelen en dus met duizend à vijftienhonderd eikels toe zouden kunnen. Toch nog een beste voorraad.

Eikels begraven is een goede vorm van voorraadbeheer. Rivalen weten niet waar ze liggen en als de eikels in de lente ontkiemen, zijn ze nog steeds eetbaar, sterker nog: ze zijn dan rijper, zachter en lichter verteerbaar. Als een bout die eerst een tijdje moet besterven.

De duizenden begraven eikels die de gaai ongemoeid laat, zouden een heel bos kunnen vormen. Zo kweekt de gaai zijn eigen voedsel.

(Natuurdagboek Trouw vrijdag 10 nov. 2017)