Op 8 maart noemde ik slakken de kroon der schepping. Ik zou dat nog toelichten.

Bij een aarde die woest en ledig was, stel ik me een oersoep voor waarin eiwitmoleculen groeien door andere moleculen te annexeren. Als ze breken, waarbij beide delen kunnen voortbestaan, dan heb je een eenvoudig soort voortplanting door deling.

Voortplanten kan ook door van het lichaam een deel los te laten, dat zelfstandig doorleeft, of door een (onbevrucht) ei te leggen. Net als celdeling zijn het veel efficiëntere voortplantingssystemen dan geslachtelijke voortplanting.

Voor dat laatste is een tweede geslacht ontstaan dat dient als zaaddonor. Ik las eens dat een bacterie die zich elke twintig minuten deelt, na twee etmalen 1700 keer het gewicht van de aarde aan nakomelingen zou hebben. U kent vast de Indiase legende over de koning die voor elk van de 64 vakjes op een schaakbord een dubbele hoeveelheid rijstkorrels moest zorgen. Daarvoor bleek een hoeveelheid rijst nodig te zijn waarvan de toenmalige wereldbevolking vijfduizend jaar had kunnen eten: bijna 18,5 triljoen rijstkorrels (18.446.744.073.709.551.615), ofwel 369.000.000.000.000 kilo.

Wie zich wil vermenigvuldigen kan zich dus beter telkens verdubbelen. Met de introductie van een tweede sekse, vaak man genoemd, werd de helft van de voorplantingspotentie ingeleverd. Daar moet een enorm voordeel tegenover staan. Dat voordeel is dat het mengen van genetisch materiaal unieke nakomelingen oplevert, en geen klonen die kwetsbaar zijn voor ziekteverwekkers.

Als ik een intelligente designer was, zou ik geslachtelijke voortplanting bedenken zonder gigantisch potentieverlies. Ik zou de slak uitvinden. Vele soorten slakken zijn namelijk vrouw zowel als man. Ze paren in een langdurige, wederzijdse omhelzing waarbij ze gelijk oversteken. Dat is voor zover bekend het meest intelligente design op aarde. Daarom zijn slakken de kroon der schepping.

(Natuurdagboek Trouw, maandag 22 april ’24)