Koolmezen, pimpelmezen en soms een grote bonte specht; voor ons raam met het toch zo fraaie uitzicht op struiken, bomen en bloemen verdringen de vogels zich minder dan voor het raam van ons vroegere stadstuintje. Dat komt vooral doordat we ze niet bijvoeren met vetbollen en zaden. Dat deden we in de stad wel. Hier vinden ze hun kostje: insecten, bessen en zaden, in die bloemen, bomen en struiken.

Uit een onderzoek van het Pesticide Action Network blijkt dat vetbollen en ander vogelvoer vaak giftige bestrijdingsmiddelen bevatten. Biologisch geteeld voer scoort beter, al zal er in Nederland altijd wel wat vergif binnendringen. Als in een biologische moestuin in Assen en midden in een groot natuurgebied al pesticiden worden vastgesteld…

Nu zijn de meeste Nederlandse granen bestemd voor veevoer. Ons tuinvogelvoer komt uit bijvoorbeeld Oekraïne, waar de teelt ruimte inneemt die wilde vogels niet kunnen gebruiken. Dat geldt ook voor de palmolie in de vetbol, waarvoor in Zuidoost-Azië het oerwoud wordt opgerold. Zijn ‘palmolievrije’ producten echt vrij van palmolie? Zonder betrouwbaar keurmerk moet je de Maleise exporteur en de Nederlandse importeur maar op hun woord geloven.

Behalve landbouwgif kunnen vogels op de voedertafel beschimmeld voer binnen krijgen. Ook kunnen ze elkaar besmetten met ziekten.

Ik vind het leuk om vogels door en voor het raam te zien. Maar ik vrees dat die vogels per saldo beter af zijn zonder bijvoedering. Misschien is voeren eind februari en begin maart gunstig, als de natuurlijke voorraden op raken. En bij aanhoudende vorst. Water is dan trouwens belangrijker. Maar het lijkt me goed te beseffen dat vogels voeren doorgaans meer het belang dient van de zaaddonoren dan van de ontvangers.

Waar vogels wel wat aan hebben is een wilde tuin die niet winterklaar gemaakt wordt, die veel verschillende bessenstruiken, klimop en (uitgebloeide) wilde bloemen bevat, en waar geen kat losloopt.

(Natuurdagboek Trouw, maandag 2 december ’24)