De grote uittocht is begonnen. Zoals ieder jaar vertrekken honderdduizenden broedvogels naar zuidelijker oorden. Grasmussen, roodstaarten, vliegenvangers, kwikstaarten, zwaluwen, fitissen, visdiefjes, boomvalken en nog veel meer soorten verlaten ons land. Het duurt even voordat iedereen weg is, en ondertussen kunnen er soortgenoten uit bijvoorbeeld Polen of Zweden passeren, of even neerstrijken om te eten.

Die noorderlingen zingen hier na aankomst soms even, waarschijnlijk om een tijdelijk territorium in beslag te nemen, waar ze zich kunnen volproppen met insecten, alvorens hun intercontinentale vlucht te vervolgen.

Maar de meeste wegtrekkers zingen niet. Ze houden met subtiele piepjes contact met elkaar, maar vertrekken onhoorbaar. Hoe anders is dat in de lente. Ik vind het dan altijd leuk om de eerste tjiftjaf te horen, de eerste fitis, het eerste zwartkopje. Die vogels beginnen na aankomst als een gek te zingen. Maar vertrekken doen ze met stille trom.

Op mijn bijna dagelijkse rondwandeling kom ik langs met waterplanten begroeide sloten. In een ruige pluk lisdodden hoor ik soms zacht gepiep en gekras. De stengels bewegen nu eens hier, dan weer daar. Een glimp van een vogel krijg ik te zien: beige, streperig, klein. Het is een rietzanger, een Afrikaganger, In mei zitten rietzangers boven in een rietstengel luid te fluiten en te krassen, hun naam eer aandoend. Dan zijn ze gemakkelijker te fotograferen dan deze, onder in het riet. Dit lijkt me geen jonge vogel, want dan zou ie een vlekkerige hals hebben.

Het kan een doortrekker zijn uit bijvoorbeeld Finland, maar ik gok dat de rietzanger in de buurt gebroed heeft. Afgelopen lente zaten er meerdere te zingen. Hij of zij zal de dankzij het warme weer talrijke insecten graag verorberen, zoals de sprinkhaan op de foto, maar kan elk moment aftaaien naar Afrika. Dan bewegen er geen stengels meer en is het fluiten verstomd.

(Natuurdagboek Trouw, vrijdag 6 september ’24)