Willen jullie meer of minder koeten? Ach, die stuntelige beesten kunnen het ook niet helpen dat ze impopulair zijn. Hoewel, ze zouden zich in het holst van de nacht wat gedeisder kunnen houden en de omwonenden van hun park- of stadsvijver hun slaap gunnen. Ze zouden zich ook wat verdraagzamer kunnen opstellen jegens waterhoentjes en eenden. Soms vallen ze zelfs zwanen aan. Tegen soortgenoten zijn ze het minst verdraagzaam.

Maar zo zijn ze nou eenmaal, en het heeft ze geen windeieren gelegd. Nu leggen ze ook heel wat eieren. In maart beginnen de eerste te nestelen, en in september stoppen de laatste ermee. Die nesten zijn vaak mini-eilandjes of drijven soms zelfs en zijn dan niet altijd bestand tegen golfslag van boten. De eilandnesten zijn na gebruik handig als slaapplaats voor de meerkoeten zelf of voor waterhoentjes, futen en eenden, die er het ’s nachts rondmoordende kattenleger kunnen ontwijken.

’s Winters zijn ze verdraagzamer tegen elkaar. Er komen buitenlandse meerkoeten bij, en samen vormen ze grote groepen. Ze dobberen op open wateren of hangen rond in de stadsvijvers. Gezamenlijk begeven ze zich op de oevers om te grazen. Nader je dan te voet of per fiets, dan kunnen ze als één organisme tegelijk het veilige water in rennen. Ze nemen grote stappen op hun lange poten, strekken hun nek en steken die witte puntsnavels vooruit, en fladderen erbij.

Als je ze een keer goed bekijkt, zul je zien dat ze donkergrijs zijn, en alleen op hun kop echt zwart. Dat fluwelen koppie contrasteert met hun spierwitte snavel en harde voorhoofdschild. In hun oogjes is bij volwassen meerkoeten een beetje rood te zien.

Meerkoeten zijn geen eenden. In plaats van vliezen tussen hebben ze lobben aan hun tenen. Die maken het mogelijk over ijs te lopen. Ze zullen iets dikker ijs nodig hebben dan de gevliesde eenden. Ik zie ze wel eens door flinterdun ijs zakken en ooit hoorde ik van een reddingsactie van dierenvrienden die vastgevroren meerkoeten uit het ijs trokken. Hun gelobde voeten braken en bleven in het ijs achter.

Willen jullie minder of meer koeten?

(Natuurdagboek Trouw, vrijdag 10 januari ’25)