Er wordt vaak gezegd dat het slecht gaat met ‘de insecten’. Het gaat met veel soorten insecten slecht, maar ‘de insecten’ vind ik een onnauwkeurige omschrijving. Van de ruim tweemiljoen bekende diersoorten is ongeveer de helft insect. En met sommige gaat het prima. Met bedwantsen bijvoorbeeld, buxusmotten, eikenprocessierupsen en Aziatische hoornaars.

De honingbij wordt massaal gehouden, maar met de honderden wilde bijen gaat het minder. De aardhommel redt zich wel, maar met tientallen andere hommels gaat het niet best. Dagvlinders, nachtvlinders, libellen, kevers… Het bloemloze platteland met in insecticiden gedrenkte gewassen is onleefbaar voor de meeste soorten.

Zolang we leiders kiezen die een bloem- en insectenvrij land nastreven, ligt de laatste hoop voor insecten en andere wilde dieren in natuurgebieden, privétuinen en heemtuinen. Die heemtuinen huisvesten een enorme verscheidenheid aan bloemen, dankzij een uitgekiend beheer met verschillende bodemtypes van rijk tot arm en van zuur tot basenrijk. Dat is te danken aan een leger vrijwilligers. Die worden ouder en als er geen verjonging plaatsvindt, zullen heemtuinen net zo in hun bestaan bedreigd raken als de bloemen en insecten die ze een laatste heenkomen bieden.

Soms trotseer ik de einde- en levenloze akkers en weilanden, om in Pieterburen inspiratie op te doen in Domies Toen, de heemtuin naast de kerk. De tuin geeft een boekje uit van Jan Jaap Boehlée en Leonie Barnier, over insecten die er bewoner of vaste gast zijn. Met vele foto’s. Het werd gepresenteerd na een muzikaal insectenprogramma van het Linnaeustrio.

Linnaeus begon drie eeuwen geleden met het classificeren van soorten. Sindsdien zijn er honderdduizenden ontdekt en wie weet hoeveel er nog ontdekt worden, of onontdekt uit zullen sterven. Noach moet een onvoorstelbare soortenkennis hebben gehad; jammer dat hij er bijna niets over heeft gepubliceerd.

(Natuurdagboek Trouw, vrijdag 28 juni ’24)