Op een grasdijk langs het Hondhalstermeer in Oost-Groningen zoekt een forse hommel een hol. In maart en april zoeken hommels die de winter overleefden overal holen, om een nieuw gezin te stichten. In tuinen en langs muren zoeken eerst aard- en later ook tuinhommels een hol van hun gading, maar dit is een andere soort.

Het is een zwarte hommel met een rode kont. Een steenhommel dus. Steenhommels vestigen zich doorgaans onder stenen en in muren. Toch zoekt deze toekomstige hommelkoningin heur hommelhol in de met gras begroeide grond. Het is zware zeeklei, dat wel, en iedereen die wel eens in zeeklei heeft gespit weet dat klei in de zon verandert in iets stenigs.

Ze lijkt een plek te hebben gevonden, want ze komt niet meer boven. Vermoedelijk kraakt ze een leegstaand veldmuizenhol. Daar richt ze haar ondergrondse broedkamertjes in met een glad en hygiënisch stucwerkje van was. Vervolgens legt ze eitjes en zullen haar dochters het verzamelen van stuifmeel weldra overnemen. Zelf zal ze als een soort leghorn meer eieren leggen, die ze door haar werksters laat opvoeden. Ze zal de scepter zwaaien over een paar honderd hommels, tot het werk er in de nazomer opzit en de hommels het nest verlaten. Dan worden er mannetjes geboren, die veel kleiner zijn en maar op één ding uit zijn, een handeling die schaamteloos op de foto is gezet.

Steenhommels zijn grote hommels en ze hebben een vacht en dit alles rust hen beter uit tegen de voorjaarskou dan menige andere bij. Ze zijn er dan ook vroeg bij en bezoeken lentebloeiers als wilg, klein hoefblad en paardebloem. Later doen ze ook klaver aan.

Hommels worden als bijenfamilie beschouwd. De enorme insectenorde van de vliesvleugeligen bestaat uit mieren, wespen en bijen en de hommels vallen onder de bijen. Met hun grote, behaarde en soms wat stuntelige lijf zijn het de vertederendste bijen, aaibaar bijna. Toch zou ik ze niet aaien, want al zijn hommels verre van agressief, ze kúnnen steken.

(Natuurdagboek Trouw donderdag 6 april 2017)