Midden februari was ik op Schiermonnikoog, waar ik achter het huisje een bloeiende koekoeksbloem aantrof. In december was ik ook op Schier, en trof ik achter het huisje eveneens een bloeiende koekoeksbloem aan. Dagkoekoeksbloemen waren het: knalroze, met brede bloemblaadjes. Echte koekoeksbloemen hebben bloemblaadjes als koordjes, zo dun. Avondkoekoeksbloemen bloeien wit.

Koekoeksbloemen heten misschien zo, omdat ze in bloei komen als de koekoeken in het land arriveren. Dagkoekoeksbloemen bloeien vanaf eind april de hele zomer door, en enkele houden het vol tot in november. De koekoeken zijn dan al maanden weg.

De Schiere koekoeksbloem in december was een late. Ik hield de koekoeksbloem in februari voor een vroege, al zou het evengoed een nóg latere geweest kunnen zijn, een allerlaatste. Hij stond als eenling tussen de vergeelde, vergane stengels van vorig jaar. Even later vond ik nog een dagkoekoeksbloem in bloei, het moest niet gekker worden!

Fijn voor de vroege hommel, bij en vlinder die al in actie kwamen. Konden ze zich laveloos lebberen aan de nectar. Laveloos zoop zich ook de Griekse bosgod Silenus, die dronken op een ezel door de bossen draafde. Mensen vonden dichte bossen eng en misschien moesten bosgoden daarom wel non-valeurs zijn die zich aan duivelse driften overgaven. Silenus wilde evenmin deugen als zijn vader Pan. Hij had zo’n dikke pens dat hij niet kon lopen. Als koekoeksbloemen uitgebloeid zijn, krijgen ze een dikbuikige kelk vol korrelzaadjes. Die dikke kelk zou aan Silenus’ buik kunnen doen denken, lees ik op wilde-planten.nl, wat de bloemen aan hun Latijnse familienaam Silene zou hebben geholpen. Of Silenus’ buik ook vol zaadjes zat, vertelt de Griekse mythologie niet, maar hij zat wel achter de nimfen aan.

Koekoeksbloemen laten hun zaaddozen zwaaien in de wind en zwiepen dan hun zaadjes rond. In de lege zaaddozen huizen vaak oorwurmen.

(Natuurdagboek Trouw maandag 18 maart ’19)