Als we in ons huisje op Schiermonnikoog arriveren, hang ik wat vetbollen en zaad op. Hoelang zou het duren voor de vogels het ontdekken?

Het duurt maar liefst een dag. Ineens zijn er mezen (kool- en pimpel-) en mussen (huis-) present. De mussen hebben voorkeur voor het zaad, ze zijn onhandig aan de vetbol, al proberen ze het wel.

In een etmaal is het zaad op en vul ik het bij. De mussen trekken andere mussen aan. De heg ritselt ervan, ik tel er achttien mussen! Wat zouden die normaal gesproken eten?

Andere jaren waren er altijd staartmezen en groenlingen van de partij, maar nu niet. Wel hippen er de volgende een dag later een roodborstje en een heggemus toe om de gevallen graantjes mee te pikken. Weer een dag later komt er een vink op bezoek. Een vrouwtje. Ze blijft niet lang.

De zanglijsters en koperwieken negeren het voer, zij willen de bessen in de bosjes. Ineens strijken vier vinkachtige vogels neer op het gras, maar gek genoeg niet bij het voer. Ze maken een schuwe indruk. Ze hebben oranje schouders en oranje borsten – het zijn kepen! Die zijn ongetwijfeld gearriveerd uit Scandinavië.

Dezelfde herkomst heeft waarschijnlijk het goudhaantje dat zacht neuriënd door de bomen schiet, zijn voorkeur voor naaldbos tijdelijk opzijzettend ten gunste van iepen, elzen en eiken. Hij heeft ook geen belangstelling voor de lekkernijen. Hij wil alleen insectjes. Het goudhaantje is één van de kleinste vogels die in Nederland voorkomen. Het is een koddig, groenig bolletje met kraaloogjes en een goudgele kruin. Het vuurgoudhaantje is even klein en lijkt op hem, maar heeft witte wenkbrauwen. Die laat zich niet zien.

Wel scharrelt er ineens een gelijkend kleinood door de heg, even koddig, met gelige vleugelstrepen, maar zonder gele kruin. Hij spert zijn snaveltje open voor een verrassend luid “tsoewiet”! Het is een bladkoninkje, een soort die in de herfst mondjesmaat door Nederland trekt.

(Natuurdagboek Trouw maandag 14 oktober ’19)