Tweehokkige vruchtbeginsels

Tweehokkige vruchtbeginsels

Herderstasje. Foto Koos Dijksterhuis

Allerlei planten vertonen hun eerste bloemen. Behalve de gebruikelijke bolgewassen zag ik paarse dovenetel, hondsdraf, paardebloem, ereprijs, klein hoefblad en speenkruid bloeien. In een oude bloempot in mijn tuin bloeit een kleine veldkers. En in het gras op een dijk vond ik iets wat op herderstasje leek, maar wat het volgens mij niet was. Ik zocht in de wijde wereld van schildzaad, lepelblad, veldkers en raket maar kwam er niet uit. Toen zette ik de foto’s op een determinatiesite en kreeg ik meteen van drie botanici het verlossende maar onbevredigende antwoord: herderstasje.

Herderstasje was één van de eerste wilde planten, misschien wel de allereerste die ik leerde kennen. Op wandelingen wees mijn vader planten aan en als ik de keer erop de naam niet meer wist, liet hij een kort, ontstemd geneurie horen. Meestal onthield ik de naam niet, maar herderstasje was niet te vergeten: alom tegenwoordig, het groeide in de tuin, op trottoirs, op braaklandjes en in bermen en was er bijna het hele jaar door. Daarbij was het plantje zeer herkenbaar, dankzij de enigszins hartvormige zaaddoosjes, die kennelijk op miniatuur-tassen leken van een model dat herders gebruikten. De wetenschappelijke naam luidt Capsella bursa-pastoris, wat herdersbeurs betekent. Ik heb nooit herders met een hartvormige tas of beurs gezien, maar weinig planten heb ik zo vaak gezien en herkend als herderstasje.

Maar nu herkende ik hem niet. Gelukkig hoeft mijn vader dat niet meer mee te maken!

Volgens de Nederlandse flora is de “plasticiteit” van de plant groot, hij neemt de meest uiteenlopende vormen aan en kan plat of hoog zijn, dus zo gek is het nou ook weer niet dat ik hem niet herkende, aangezien het exemplaar nog maar net bloeide en nog niet begonnen was aan de kenmerkende zaaddozen. In de flora worden die zaaddozen bovenstandige, tweehokkige vruchtbeginsels genoemd. Altijd goed om te weten!

(Natuurdagboek Trouw dinsdag 12 maart ’19)

DELEN
Reacties zijn gesloten.