“Ik kijk uit een zolderraam, zie een bolletje dansen boven de daken, maak een paar kiekjes, raak gebiologeerd en zit ineens tot over mijn oren in de spreeuwen.” Zo gaat dat met de spreeuw, de leukste vogel van Nederland, Europa, Wereld, Heelal. En van Amsterdam, de Pijp, het Hemonykwartier, waar Erika Veld spreeuwen bekeek, fotografeerde, filmde en tekende voor haar boek Spreeuwig.

Toen mij eens werd gevraagd een boek over een vogel te schrijven, en over welke vogel ik dat dan wilde doen, antwoordde ik: “spreeuw”. Intussen is mijn boek De Spreeuw er al twee jaar. Ik begrijp Velds fascinatie met deze flierefluiters als geen ander. De “onbekommerde spreeuw”, schreef Thijsse. Op een druilerige winterdag waarop vogels ineengedoken betere tijden afwachten, zitten spreeuwen bovenop een nok te neuriën, te fluiten en omgevingsgeluiden na te bootsen. Ook midden in de stad.

Spreeuwen leven in de buurt van mensen. Daarom zijn ze gehaat (kersen weg, paarse poep op de was) en geliefd (gezellig kwetterend, lollig brutaal koekeloerend). Niemand blijft onverschillig onder spreeuwen die bedelen om een kruimel brood. Ze vertederen of irriteren. En niemand blijft onaangedaan bij het zien van een spreeuwenzwerm. Van zulke zwermen staan mooie foto’s in Spreeuwig (35,-). Veld legde spreeuwen vast vanuit allerlei zolderkamers en bovenetages in de Pijp, en over de ontmoetingen met gastvrije dan wel vijandige buurtbewoners hield ze notities bij, die in het boek staan.

Voor spreeuwenliefhebbers is het smullen geblazen van de foto’s. Wat zijn het toch een prachtige vogels, hetzij in hun nieuwe, gevlekte winterveren, hetzij in hun versleten lenteglanspak. Ja, spreeuwen zijn op hun mooist als ze versleten zijn. Je ziet het niet altijd, omdat ze zo gewoon zijn. Je zou ze voor lief nemen. Maar hun aantal keldert gestaag; misschien verdwijnen ze wel. Gelukkig hebben we de foto’s nog!

(Natuurdagboek Trouw maandag 4 februari ’19)