Vliegenzwammen wisselen ondergronds voedingsstoffen uit met zowel naald- als loofbomen, zo eindigde het natuurdagboek gisteren. De zichtbare paddestoelen zijn de bovengrondse vruchtlichamen van een ondergronds gesponnen web. Deze zwamvlok, officieel het mycelium genoemd, raakt vergroeid met de haarworteltjes van bomen.

De zwamvlok groeit de boomwortels niet in, zoals de zwamvlok van houtzwammen doet, maar wikkelt zich eromheen. Zwam en boom drijven een levendige ruilhandel. De boom kan suikers produceren, dankzij het vermogen tot fotosynthese. Zwammen kunnen dat niet en zijn grage afnemers van suikers. In ruil geven ze de boom andere voedingsstoffen en water die ze met hun ragfijne zwamvlokdraden beter dan wie ook uit de bodem kunnen opnemen.

Vliegenzwammen werken samen met dennen, sparren en berken, en soms met beuken, eiken en tamme kastanjes. Er zijn nu ook veel paddestoelen met een rode hoed maar zonder witte stippen. Dat kunnen braakrussula’s zijn, die na consumptie hun naam gegarandeerd waarmaken. Of tijdens comsumptie al, want de scherpe wansmaak van braakrussula’s hou je niet graag binnen.

Braakrussula’s groeien niet op braaklandjes maar onder eiken en sparren, met wie ze ondergronds samenwerken. Onder beuken groeien stevige braakrussula’s die sterk op gewone braakrussula’s lijken. Afgelopen zomer zetten braakrussula’s tijdens regenachtige perioden reeds hun hoed op. Net als schimmels op iets te lang bewaarde aardbeien kunnen paddestoelen razendsnel verschijnen, ze schieten soms als zichzelf uit de grond. Zodra de vochtige regenlucht wegwaait in een droge oostenwind, verschrompelen de zwammen weer.

De russula op de foto zag ik wegkwijnen op 23 augustus, een zonnige dag met een kurkdroge bries. Misschien heeft ie genoeg tijd gehad om sporen na te laten. Dan heeft ie ze verdiend!

(Natuurdagboek Trouw vrijdag 18 sept. 2015)