De oostenwind heeft achter mijn huis de kruinen leeggeblazen. De wind blies het blad naar de achterste helft van het grasveldje. Ik harkte ze weg, want blad mag van mij blijven liggen, maar niet op het gras, dat ik juist voedselarm wil maken om bloemen te stimuleren.

Al harkende ontdeed ik twee late bloemen van hun bladerdeken. Een knaloranje havikskruid stond er en ook was er een hemelsblauwe knoop in vol ornaat. Blauwe knoop is een bloem van schrale hooilanden en omdat we ons land volspuiten met mest, zijn zulke bloemen zeldzaam geworden. Blauwe knoop staat op de rode lijst. Ik harkte voorzichtig want ik wil geen bedreigde en beschermde soort om zeep harken.

Blauwe knoop heeft niets te maken met alcoholvrijheid. Al moet de bloem zijn kop wel nuchter houden in de strijd tegen heksen. Blauwe knoop is een zogenoemd afweerkruid, waarmee je heksen op afstand houdt. Ik zie inderdaad nooit heksen in mijn tuin.

Gele blaadjes, groen gras, oranje havikskruid en blauwe knoop; een verrassend kleurrijk tableau voor een kille novemberdag! Alleen rood ontbrak nog, afgezien van die lijst. Maar rood laat in mijn tuin nooit lang op zich wachten als ik in de weer ga met een hark. Weldra klonk het omfloerste liedje van onze jaarrond-zanger: het roodborstje. Daar naderde hij via de appelboom.

Roodborstjes zijn gek op tuinieren. Ik vind de aanwezigheid van zo’n koddig vogeltje altijd gezellig en beeld me graag in dat die genegenheid wederzijds is. Maar roodborstjes zijn geen gezelligheidsdieren. Het is er altijd maar één, een ander zou weggejaagd worden. Daarom zingt zo’n vogel erbij: wegwezen anderen, dit is voor mij. Ze weten dat er onder die bladerlaag veel meer vandaan komt dan havikskruid en blauwe knoop. Daar schuilt allerlei klein gespuis. Springstaarten in actie, larven in ruste. Nu, na het woelen met de hark, scharrelt het roodborstje een feestmaal bij elkaar.

(Natuurdagboek Trouw maandag 26 november ’18)