‘Puur natuur’ is een aanbeveling. Als iets natuurlijk is, is het goed. Omgekeerd worden gedragingen en voorkeuren afgekeurd als ‘onnatuurlijk’. De natuur heeft een gunstig imago. Dat is anders geweest, toen de natuur gevaarlijk was, met wolven en wisenten. De natuur moest bedwongen worden. De natuur (het landschap, de aarde, het milieu) wordt nog steeds bedwongen, maar nu noemen we dat duurzame ontwikkeling of rentmeesterschap.

Sommigen vinden natuur, waar de rentmeesterende mens invloed op heeft, per definitie minder waardevol dan natuur van voor de menselijke invloed. Wanneer begon de menselijke invloed? Bij de eerste mensachtigen? Bij de eerstgeboren homo sapiens? Bij de zondeval of bij het begin van de landbouw? Hoe dan ook, de zogenoemde oernatuur met wolven en wisenten heeft sinds de laatste ijstijd in Nederland nauwelijks bestaan. Tijdens het aanslibben van de lage landen aan de zee vestigden zich er al gauw mensen. Die verbouwden spelt en eenkoorn en andere granen. De landbouw zorgde voor nieuwe landschappen: akkers, weiden en hooilandjes wisselden elkaar af, houtwallen en hagen zorgden voor een ecologische hoofdstructuur, sloten met rietkragen en knotwilgen eveneens. Hier werd de bodem verschraald door te hooien, daar verrijkt met heideplaggen, modder en mest. Dit alles zorgde voor een enorme hoeveelheid plant- en diersoorten.

De laatste zestig jaar hebben we dat afwisselende, soortenrijke cultuurlandschap geplet tot een grootschalig platteland. Dat voedt de nostalgische hang naar de ontmenselijkte ‘oernatuur’ met wolven en wisenten. Wisenten zijn al uitgezet, wolven naderen uit Duitsland. Net als lynxen, vossen, dassen en hun prooidieren hebben wolven een voorkeur voor cultuurlandschap. Niet voor oernatuur. Daar kun je ze alleen houden met hekken erom. Puur natuur!