Een lezer op Schiermonnikoog mailde dat ze bij de Badweg een gezin bergeendkuikens aantrof, met een volwassen bergeend erbij. Lezer was met een groep wandelaars en ze stonden een tijdje bij de eendjes, die de weg niet over leken te durven. Later sprak ze een ‘kenner’, schreef ze, die had gezegd dat ze de eendjes had moeten vangen op één na, die bij de ouder moest blijven.

Die ‘kenner’ zou het boek De bergeend van Albert Beintema moeten lezen (Atlas Contact 24,99). Beintema bestudeerde bergeenden op Schiermonnikoog. Eén van de problemen van jonge bergeendjes daar zijn wandelaars en fietsers.

De eendjes zijn zwart-witte donsballetjes met schattige koppies. Ze zijn superaaibaar. In de lente worden ze uitgebroed in konijnenholen, waarna ze onder begeleiding van de ouders naar de Waddenzee marcheren. Als ze geluk hebben, stuiten ze op een slenk en kunnen ze zwemmend naar zee. Zo niet, dan waggelen ze de paar kilometer door duinen en kwelder of weilanden.

In de zomer verdwijnen de bergeenden elk jaar. Zoals altijd als een populaire soort verdwijnt, krijgt een impopulaire soort er de schuld van, in dit geval meeuwen. Beintema ontkrachtte dat verzinsel. Eilander Bergeenden bleken de Waddenzee over te zwemmen naar de Groninger kust.

Wat niet wegneemt dat meeuwen een deel van de eendjes opeten. Op fietspaden en de Badweg is geen dekking. Daarom kijken de ouders, voor ze de oversteek wagen, eerst goed of de kust veilig is. Ze wachten tot fietsers en wandelaars voorbij zijn. Als die fietsers en wandelaars de eendjes zien, stappen ze vaak af en blijven ze staan. De bergeendenouders vliegen een eindje weg. Na de vertedering over de donsbolletjes komt de bezorgdheid: ze zijn alleen! Soms worden de bergeendjes gevangen en bij de boswachter gedumpt. Meestal fietsen of wandelen ze verder. De gestresste eendjes blijven achter, tijdelijk onbewaakt en een makkelijke prooi voor meeuwen.

(Natuurdagboek Trouw donderdag 24 juni ’21)