Rond de ondiepe plas groeien riet en andere waterplanten, waaruit af en toe een waterral verschijnt die zich dan weer in het riet verstopt, maar zich met luid geknor verraadt. Ook scharrelen er twee porseleinhoentjes langs de rietkraag, kleine familieleden van de waterral.

Eindelijk laat vogelvriendin Saskia me haar leefomgeving zien in Waterland, ten noorden van Amsterdam. Via twee in een hoge loofboom duttende ransuilen gaan we naar IJdoorn. In die polder, met zicht op Amsterdam-IJburg, laat beheerder Natuurmonumenten water staan.

In het water dobberen bergeenden en wintertalingen en waden blauwe en zilverreigers, lepelaars en een hele rij steltlopers. In een uur tijd turven we tureluurs, zwarte ruiters, bosruiters, groenpootruiters, een witgatje, een grutto, watersnippen, kemphanen, een rosse en een grauwe franjepoot, een kleine en een Temmincks strandloper.

Die twee strandlopers lijken op elkaar. Ze zijn allebei zo klein als een mus, of als de witte kwikstaart op de voorgrond. Beide strandlopers broeden op de toendra van Noord-Rusland en Lapland. Kleine strandlopers doen dat ook op Nova Zembla, Temmincks doen dat ook in de Scandinavische bergen.

In Nederland verschijnen beide soorten in de nazomer en herfst op doorreis naar Afrika in ondiepe zoetwaterplassen. Kleine zijn wat algemener dan Temmincks strandlopers, maar ze zijn regelmatig tezamen te zien. Zoals in IJdoorn. De Temmincks heeft een grijze hals en rug, de kleine heeft een witte hals en bruin geruite rug.

De andere steltlopers zijn eveneens op doortrek van noord naar zuid. Zo ook de beide franjepoten, die binnenkort hun eigen natuurdagboek krijgen.

Ganzen en aalscholvers vliegen over. Een kiekendief wordt door de waadvogels genegeerd. Maar als een havik passeert, gaat iedereen de lucht in, inclusief reigers en lepelaars.

(Natuurdagboek Trouw maandag 14 sept. 2015)