Eén van de zeer weinige broedvogels van het platteland die het volhouden zonder slinkende aantallen, zijn gele kwikstaarten. Deze prachtige zangvogels arriveren eind april en begin mei uit het zuiden. Dan zijn overal op velden met koeien, paarden en schapen de kwikstaarten met hun knalgele buikjes te bewonderen. Ze broeden op de grond tussen gras, en later in de zomer, als ze aan hun tweede leg beginnen, meer in akkers.
In februari en maart kreeg ik maar liefst drie enthousiaste meldingen van “de eerste gele kwikstaart van het jaar!” Dat is vroeg voor een gele kwik. Ik vroeg dan of de vogel bij het water zat, en dat was inderdaad het geval. Eén zat dagelijks een tijdje bij een plas op een plat schuurdak, een ander werd bij een beek in de Zuid-Limburgse heuvels gezien. Het waren alle drie gegarandeerd grote gele kwikstaarten.
De witte kwikstaarten keren terug uit Spanje en Marokko, waar ze als pensionado’s de hele winter van de zon hebben genoten. Ze stappen door weilanden rond de achterpoten van koeien en schapen, die met elke stap vliegjes opschrikken uit het gras. Daar weten de kwikstaarten wel raad mee; ze rammelen na hun vliegreis van de honger. Ook moeten ze eten om fit te worden voor de productie van eieren.
Prachtig, helder winterweer is het, goed voor vogels kijken! Lastig in het oog te krijgen watervogels laten zich nu misschien zien. Een vogel waaraan je niet meteen denkt bij het horen van ‘winterse watervogel’ is de vogel die Wiebe Poppe in Joure op de foto zette. Hij keek uit het raam en zag een slanke vogel met gele onderbuik en lange staart over het dak van de garage hippen. Het leek hem een gele kwikstaart, en hij vraagt zich af…
Het eerste koolzaad zag ik eind januari bloeien. Toen leek de herfst naadloos over te gaan in de lente. Plotseling viel de vorst in, met een temperatuur tot min 17. Het koolzaad bevroor in de bloei zijner leven. Ook het koolzaad op de akkers, dat nog lang niet bloeide, kwam voortvarend uit de bodem op. Het leed in februari fikse vorstschade. Vandaar dat er nu, normaal gesproken de hoogtijdagen van de koolzaadbloei, weinig koolzaad bloeit. Nochtans zag ik in de…
Met vriendin en vrienden was ik in Duitsland. Drie dagen in Havelland, drie in Wendland. Het zijn twee topgebieden voor akkervogels, en aangezien ik een boek schrijf over de veldleeuwerik (begin maar vast te sparen voor een gesigneerd exemplaar!) kwam me dat goed uit. Havelland ligt in voormalig Oost-Europa, Wendland in voormalig West-. Havelland heeft veel vlakten: grasvlakten en akkers. De akkers zijn groot, de communisten van weleer leden aan grootheidswaan, maar deden minder aan bewerking en bemesting. De granen…
Gisteren schreef ik op deze plek over de groepen die ik rondleidde door de Onlanden bij Groningen. Ik had tijdens een proefronde zes verschillende blauwborstjes langdurig in het zonnetje zien poseren, evenals een heleboel rietgorzen en rietzangers, benevens grasmussen, graspiepers, gele kwikstaarten, putters en een roodborsttapuit. Al die zangers lieten zich tijdens de excursies weliswaar ook zien, maar slechts zo kort dat de ongeoefende vogelaars in het gezelschap ze niet in de kijker kregen. Dat lag aan de wind. Zangvogels…
Hoewel we als mensen deel van de natuur zijn en zonder natuur niet kunnen leven, is natuurkennis geen vak op school en heeft die kennis evenmin veel status. Dat was in mijn schooltijd ook al zo. Mijn leeftijdgenoten leerden automerken gemakkelijker dan plantennamen. Natuurkennis deed ik op in de Algemeen Christelijke Jeugdbond voor Natuurstudie en Natuurbescherming.
‘Er zat een bonte vliegenvanger in de tuin’, zei mijn geliefde toen ik thuiskwam. Ik was wezen fietsen met iemand. We hadden gele kwikstaarten, rietgorzen en een specht gezien, en een roerdomp gehoord. Maar die bonte vliegenvanger hadden we dus gemist. Hoewel bonte vliegenvangers in mei door Groningen trekken, had ik er nog nooit een in mijn tuin gezien. Bonte vliegenvangers broeden in holen in bossen, in Drenthe bijvoorbeeld. Ze kwamen de afgelopen weken uit Afrika. Een deel van hen…