Nectar in november

In het buitenland is beemdkroon algemeen maar in Nederland mag je blij zijn met een vondst van deze plant. Ook bijen, vlinders en andere insecten zijn daar blij mee, want beemdkroonbloemen maken veel nectar.
Een beemd is een vochtig hooiland, te nat voor vee. Vanouds werd het één keer per jaar gemaaid, aan het eind van de zomer. Zulke hooilanden zijn zeldzaam geworden, zeker in Nederland. In het buitenland zie ik beemdkroon vooral in bermen en dijken die niet bemest worden, en die niet te dicht begroeid zijn. In Nederland komt beemdkroon het meeste voor langs de grote rivieren, in Zuid-Limburg en in de duinen. De plant houdt van vochtige, zandige grond met een beetje kalk.
In onze tuin hebben we een kever- of bijenberg gemaakt, van kalkhoudend zand. Op de zuidwestkant van de bult groeit beemdkroon – voor een maximum aan regen en een maximum aan zon. Ook duifkruid staat in de tuin, maar niet op de bijenberg. Beemdkroon en duifkruid lijken op elkaar, ik moet altijd weer opzoeken welke eigenschappen bij welke plant horen.
Beemdkroon heeft korte haartjes op de kelkblaadjes, bladeren die vaak ingesneden zijn en lange meeldraden die buiten de kroonbladeren uitsteken. Duifkruid heeft korte meeldraden. Op internet melden alle bloemen-websites dat beemdkroon lichte en duifkruid donkere tanden heeft. Toch kan geen van beide bloemen bijten. Met tanden worden vermoedelijk de getande kelkblaadjes bedoeld. Botanisch jargon is lastig.
Het duifkruid is hier sinds kort uitgebloeid, maar beemdkroon bloeit alsof het zomer is. Leuk voor de laatste pyjamazweefvliegen. Dagpauwogen zouden zich er nog even vol kunnen tanken voor hun winterslaap, maar die zie ik niet meer. Je kunt beemdkroon langer in bloei houden door uitgebloeide bloemen af te knippen, maar dat hebben we niet eens gedaan. Ik telde de bloeiende planten in de tuin en kwam op 31 soorten, nog afgezien van paardenbloem en klein kruiskruid die net buiten de tuin staan. Ooit heerste in november de nachtvorst, maar nu daalt het kwik ’s nachts tot tien graden en schijnt overdag een lentezon.
(Natuurdagboek Trouw, vrijdag 14 november ’25)