Met een groep Trouw-lezers wandel en fiets ik een paar dagen over Schiermonnikoog. Eén van de plekken die we bezoeken is een vochtige duinvallei waar dezer dagen het ronde zonnedauw verschijnt en waar bijzondere bloemen bloeien, zoals diverse soorten orchideeën, moeraskartelblad en Spaanse ruiter.

Ruiters zijn een familie van waadvogels, maar Spaanse ruiters hebben niets met vogels te maken. Het zijn distels en hoewel distels algauw geassocieerd worden met woekerend, prikkelbaar onkruid, zijn Spaanse ruiters zeldzame distels met intens paarse bloemen, die het alleen doen op vochtige, voedselarme duinvalleien, blauwgraslanden, heiden en venen.  Wat betreft stekels beperken Spaanse ruiters zich tot de bladrand en dat zijn dan nog zachte stekels ook. Kortom, een vredelievende, prachtige plant die wel kieskeurig is over zijn standplaats.

In juni komen de paarse Spanjaarden tot bloei en ik hoop dat ze al bloeien als de Trouwlezers en ik over het smalle duinpaadje lopen, achter elkaar in een smalle rij om geen bloemen te vertrappen. Ik vond het leuk om mijn groep nog een bijzondere bloem te kunnen laten zien en zelf vind ik Spaanse ruiters altijd een feest voor het oog.

Waarom we de plant Spaanse ruiter noemen, weet ik niet. Spaanse ruiters zijn houten constructies om de cavalerie tegen te houden, tijdens de Tachtigjarige Oorlog door de Spanjaarden geïntroduceerd. De cavalerie zakte vanouds ook weg in ’s lands venen en vochtige valleien, dus misschien heeft het daarmee te maken. Fransen vinden de plant trouwens eerder Engels dan Spaans: cirse Anglais, waarvan cirse naar de wetenschappelijke naam cirsium verwijst, wat weer afstamt van het Griekse woord voor ader. Ooit zou de plant goed zijn geweest tegen spataders. Engelsen op hun beurt zeggen gewoon meadow thistle, weidedistel.

In de duinvallei op Schier staan de eerste Spaanse ruiters inderdaad in bloei, broederlijk tussen de orchideeën, niet ver van moeraskartelbladen en vogelwikke, in diverse tinten paars.

(Natuurdagboek Trouw woensdag 13 juni ’18)