Het is weer kreeftentijd.

Na de zomervakantie komen mensen op weg naar werk of school soms rivierkreeften op straat tegen. Vooral in wateren in de Randstad komen rivierkreeften voor, en de rode Amerikaanse rivierkreeften maken in de nazomer trektochten over de oevers. Er zijn ook gestreepte, gevlekte en geknobbelde Amerikaanse rivierkreeften, benevens Californische. Die Amerikanen zijn door toedoen van mensen in onze wateren beland, waar ze onze eigen rivierkreeft hebben verdrongen. Die soort is bijna uitgestorven, terwijl de Amerikaanse rivierkreeften vanuit de Randstad alle kanten op zwermen en in een uitdijend gebied wateren bevolken en visnetten vullen. Het wemelt soms van die beestjes.

Van al die Amerikaanse rivierkreeften zijn de rode degenen die weliswaar te water leven, maar in de nazomer te land gaan. Dat doen ze het liefst ’s nachts, zodat scholieren en forenzen ze hoofdzakelijk ’s morgens tegenkomen. Auto’s rijden de kreeften plat, fietsers slalommen meestal om de nogal agressief omhooggerichte kreeftenscharen heen.

Wat bezielt die kreeften? Wel, de rode rivierkreeftenvrouwtjes leggen hun eitjes graag in een vochtig holletje, op enige afstand van de oever. Vermoedelijk zijn ze daar veiliger voor op eitjes beluste dieren als vissen, waterkevers en watervogels. Een handig neveneffect van de verhuizing is dat, mocht hun vijver gedempt worden of opdrogen, ze veilig in hun vochtige hol zitten, en alternatieve wateren in kaart kunnen brengen. Dankzij hun avonturisme verspreiden ze zich snel. Afgelopen gortdroge zomer zullen ze hier en daar vast van hun trekdrang geprofiteerd hebben. In Nederland droogt een officieel erkend water dankzij de kunstmatig op peil gehouden waterstanden niet gauw op, maar in de Amerikaanse streek waar ze vandaan komen, is dat veel gebruikelijker.

Om uitdroging te voorkomen graven ze een hol tot vlak boven de grondwaterspiegel. Daar blijven ze bij hun eitjes, die ze met hun lichaam beschermen. Als de jonge kreeftjes uit zijn gekomen, wachten ze vaak nog een tijdje, alvorens ze met hun kroost naar het water terugwandelen.

In augustus zijn vertrekkende vrouwtjes in de meerderheid, nu kom je op straat vooral terugkerende vrouwtjes en jonge kreeften tegen.

(Natuurdagboek Trouw vrijdag 21 september ’18)