Taaie overlevers in het mos

Taaie overlevers in het mos

Haarmos. Foto Koos Dijksterhuis
Haarmos. Foto Koos Dijksterhuis

Op de foto ziet u een mosbeertje. Al moet u wel goed kijken, door een loep. Er zijn mosbeertjes van anderhalve millimeter, maar andere zijn nog geen tiende van een millimeter. Onder een microscoop zien ze eruit als mollige wormpjes, met vier sets pootjes aan vijf lichaamssegmenten. Ze hebben een ronde mond, een heuse spijsvertering en zelfs oogjes.

Mos is vochtig en waar vocht is, zijn mosbeertjes. Weliswaar zijn ze ook op droge plekken, maar daar houden ze zich dood. Ze verschrompelen tot een miniscuul floddertje, dat dood lijkt, maar in aanraking met vocht weer opzwelt en tot leven wordt gewekt.

Mosbeertjes komen overal op de wereld algemeen voor. Ze leven in zout zowel als zoet water. Je kunt het zo gek niet verzinnen, of mosbeertjes leven er, al was het maar in schijndode toestand. Op ’s werelds hoogste bergtoppen en in de diepste krochten van de oceaan, op Noord- en Zuidpool, in de tropen; overal zijn mosbeertjes.

Hun schijndood is een uitstekende overlevingsstrategie. Ze kunnen tientallen jaren zonder water en voedsel. Ze overleven er extreme kou mee van 270 graden onder nul tot extreme hitte van 250 graden boven nul. Er zijn zelfs mosbeertjes de ruimte in gestuurd. Die overleefden dagenlang in het ijskoude luchtledige. Alleen de kosmische UV-straling leverde problemen op. Op aarde houdt de ozonlaag UV-straling tegen. Zonder ozonlaag zouden we verschroeien. De ruimtevarende mosbeertjes liepen averij op aan hun DNA als ze blootgesteld werden aan een duizend keer zo sterke UV-straling als op aarde. Toch overleefden sommige mosbeertjes ook dat. Sommige kunnen hun eigen DNA repareren.

Mosbeertjes zijn de taaiste overlevers van de wereld.

(Natuurdagboek Trouw 3 april 2013)

DELEN
Reacties zijn gesloten.